Overheidsopdrachten

Op 30 juni 2017 zijn de nieuwe regels inzake overheidsopdrachten in werking getreden. Er zijn onder meer nieuwigheden op vlak van gunningsprocedures, regelmatigheid van offertes en de beoordeling van uitsluitings- en selectiecriteria.

Wat is er veranderd?

Er is veel veranderd t.o.v. de vroegere regelgeving. Ongeveer in elke stap van een overheidsopdracht komen er wel andere mogelijkheden of regels met o.a. nieuwe plaatsingsprocedures en drempelbedragen, uniforme indieningstermijnen, meer flexibiliteit bij raamovereenkomsten, nadruk op totale kosten van het project, richtlijnen voor onderhandelingen, strijd tegen sociale dumping, meer controle op onderaanneming, een ruimer kader voor wijzigingen en verdere digitalisering.

De structuur van de regelgeving (wet – plaatsing – uitvoering – rechtsbescherming) blijft gelijkaardig. Het grootste verschil qua structuur is dat de Wet inzake overheidsopdrachten in grote mate is uitgebreid.

Overzicht van de voornaamste wijzigingen

Hierbij een kort overzicht van de belangrijkste wijzigingen:

• De regelgeving vermeldt een aantal nieuwe algemene beginselen inzake overheidsopdrachten. Zo wordt er bijvoorbeeld doorheen de hele regelgeving sterk ingezet op de naleving van milieu-, sociaal en arbeidsrecht.
• Het begrip ‘gunningsprocedure’ krijgt een nieuwe naam, met name ‘plaatsingsprocedure’. De verschillende plaatsingsprocedures krijgen bovendien een nieuwe benaming of minstens een nieuw toepassingsgebied. Zo wordt er in de nieuwe regelgeving meer ingezet op onderhandelingsprocedures.

• Er zijn heel wat nieuwe drempelbedragen ingevoerd. Hierbij een kort overzicht van de nieuwe drempelbedragen die aangeven wanneer je welke plaatsingsprocedure kan gebruiken.

• De mogelijkheid om als aankoopcentrale op te treden wordt in grote mate beperkt. Dit wordt in de nieuwe regelgeving voorbehouden aan entiteiten die op permanente basis als aankoopcentrale optreden.
• Het gebruik van percelen wordt sterk aangemoedigd in de nieuwe regelgeving en in bepaalde gevallen zelfs verplicht. 
• De nieuwe regelgeving zet in grote mate in op digitalisering van overheidsopdrachten. De verplichting tot elektronische communicatie wordt in grote mate uitgebreid. Op termijn zullen papieren offertes bijvoorbeeld nog maar uitzonderlijk kunnen worden toegelaten.
• De indieningstermijnen zijn eenduidiger en meer op mekaar afgestemd. Het onderscheid tussen een opdracht die Belgisch of Europees moet worden bekendgemaakt, verdwijnt.
• Bij de uitsluitingsgronden is er heel wat gewijzigd. Voornamelijk de uitsluitingsgrond over de sociale en fiscale schulden en de wijze van controle zijn gewijzigd en enigszins versoepeld. Voor de andere uitsluitingsgronden werd de mogelijkheid voor kandidaten en inschrijvers ingevoerd om hun betrouwbaarheid aan te tonen, ondanks de aanwezigheid van een verplichte of facultatieve uitsluitingsgrond.
• Voor opdrachten vanaf de Europese drempels is het Uniform Europees Aanbestedingsdocument (UEA) ingevoerd. Dit document, dat bij de aanvraag tot deelneming of offerte moet worden gevoegd, geldt als voorlopig bewijs dat kandidaten of inschrijvers voldoen aan de uitsluitingsgronden en de selectiecriteria. Hierdoor zouden aanbestedende overheden (in bepaalde gevallen) de selectiefase kunnen uitstellen tot het einde van de plaatsingsprocedure.
• Het prijsonderzoek, de procedure inzake abnormale prijzen en het hoofdstuk omtrent regelmatigheid zijn aangepast en enigszins complexer. Er wordt meer ingezet op de controle van de naleving van het milieu-, sociaal en arbeidsrecht, en dit voornamelijk in de fraudegevoelige sectoren.
• De nieuwe regelgeving bevat heel wat nieuwe regels over hoe onderhandelingen moeten worden gevoerd. Enerzijds zorgt dit voor meer houvast voor de aanbestedende overheid, anderzijds wordt de aanbestedende overheid wel beperkt in haar handelen tijdens de onderhandelingen.
• Het wijzigingsrecht is volledig omgegooid. Het KB Uitvoering stelt op zeer uitgebreide wijze een kader voorop waarbinnen het mogelijk is om een opdracht tijdens de uitvoering ervan te wijzigen. Het zal voornamelijk van belang zijn om op voorhand goed na te denken over mogelijke wijzigingen en deze in de opdrachtdocumenten reeds te vermelden.
• Met het oog op de naleving van milieu-, sociaal en arbeidsrecht wordt het regelgevend kader rond onderaanneming in grote mate aangepast. Zo wordt er, voornamelijk in de fraudegevoelige sectoren, meer transparantie geëist van inschrijvers en opdrachtnemers en wordt er meer ingezet op de controle van de betrouwbaarheid van de onderaannemers.

Op zoek naar meer info? Check het hier.