De snelle daling van het aantal geldautomaten heeft de Belgische overheid ertoe aangezet actie te ondernemen om de toegang tot contant geld te garanderen. Op 31 maart 2023 werd een akkoord bereikt tussen de Belgische federale regering, FEBELFIN (de Belgische federatie van de financiële sector) en BATOPIN (die de operatoren van geldautomaten vertegenwoordigt). Het doel van de overeenkomst is om het netwerk van geldautomaten tegen 2025 te herstructureren om de toegang tot contant geld te verbeteren.

Vandaag, halverwege, stelt UNIZO vast dat de resultaten – zacht uitgedrukt – teleurstellend zijn.

In eerste instantie betrof het eigenlijk al een relatief minimalistische overeenkomst. De overeenkomst is gebaseerd op de situatie op 31 december 2021 en heeft tot doel het totale aantal geldautomaten te verhogen van 2162 (situatie 2021) tot 2369, met bijzondere aandacht voor gebieden met weinig dekking en een garantie van één geldautomaat per gemeente. De overeenkomst stimuleert ook de installatie van extra geldautomaten in Brussel (80).  

Winkeliers grotendeels ontevreden

Uit een recente diepgaande studie van Hub.brussels blijkt dat meer dan 50% van de winkeliers regelmatig geldautomaten gebruikt om geld te storten, en meer dan de helft van hen doet dit wekelijks. De tevredenheid van winkeliers over het netwerk van geldautomaten is echter laag, vanwege het beperkte aantal beschikbare geldautomaten en het gebrek aan veiligheid bij geldopname- en stortingspunten.

Meer distributeurs = meer CASH

We horen vaak dat het verdwijnen van distributeurs het gevolg is van een veranderd consumentengedrag. De studie toont integendeel aan dat het verdwijnen van de verdelers leidt tot een verminderde circulatie van contant geld. Dit is een realiteit waar we rekening mee moeten houden. 

Ook de Belgische Mededingingsautoriteit heeft de resultaten van een voorlopige  analyse overgemaakt aan BATOPIN.

Nieuwe regering = nieuw akkoord

Het akkoord tussen de federale overheid en BATOPIN is een erkenning van het feit dat de kwestie van groot maatschappelijk belang is. Het moet ook worden benadrukt dat BATOPIN het bereikte akkoord wel respecteert. Maar het werk is nog niet gedaan. De overeenkomst moet worden verfijnd, uitgebreid, gemoderniseerd en een breder toepassingsgebied krijgen, rekening houdend met lokale kwesties. De overeenkomst moet worden losgekoppeld van een puur economische logica en “self-fulfilling prophecies” vermijden (De overeenkomst voorziet in de mogelijkheid om "geldautomaten te sluiten die minder dan 20.000 geldopnames per jaar genereren", evenals in een herzieningsclausule "in het geval van een daling van 10% per jaar in het aantal geregistreerde geldopnames bij alle geldautomaten").

Tot slot blijkt uit de feedback dat er onvoldoende rekening wordt gehouden met de behoeften van detailhandelaren op het gebied van deposito's. De verplichtingen op dit gebied moeten worden nagekomen. De verbintenissen op dit gebied moeten worden versterkt.