Elke week serveert Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van UNIZO zijn kijk op diverse actuele thema's die voor jou als ondernemer impact hebben.

Zoals elk jaar lanceerde UNIZO deze week samen met GraydonCreditsafe en UCM het KMO-rapport. Eerste het goede nieuws: het aantal ondernemers in ons land blijft gestaag toenemen. In België zijn we met 1,3 miljoen en dat is gauw 20% méér dan tien jaar geleden. We worden dus bevestigd als grootste kmo-land van West-Europa. Maar doen die kmo’s het ook goed? Op het eerste zicht wel. Maar er is meer aan de hand. Sinds de oorlog in Oekraïne startte, volgde de ene schok de andere op. De energiekosten piekten. Ze vielen daarna wat terug maar de gasprijs is nog steeds dubbel zo hoog en de elektriciteitsprijs 15% hoger dan voorheen. Daardoor swingden ook de lonen uit de pan. Op vier jaar tijd komt er aan de indexering alleen 20% loonkost bij. En ook de rente nam toe. Om de enorme inflatie te bestrijden verhoogde de Europese Centrale Bank de rente. Waar geld het voorbije jaar bijna gratis was, steeg de rente naar gemiddeld 4%. En dat zie je in kmo-land. Niet al deze kosten kunnen door prijsstijgingen opgevangen worden. Het gevolg is dat er middelen moeten bijgetankt worden (privé of via dure kredieten), dat aanwervingen en noodzakelijke investeringen worden uitgesteld en dat zelfs het aantal faillissementen tot een recordhoogte steeg. Vraag is nu: wat bij nieuwe schokken? De wereld is er immers niet rustiger op geworden. GraydonCreditsafe ontwikkelde daarvoor een schokbestendigheidsmodel om na te gaan of onze kmo’s nieuwe schokken aan zouden kunnen. En wat blijkt? Meer dan 1 op de 5 kmo’s kan een nieuwe schok niet aan. Of het nu een verdere stijging van de loonkost, de energieprijzen of de rentevoeten is, één op de vijf kmo’s kan geen nieuwe schok aan. En dat verontrust ons.

Dus is er nood aan beleid. De Vlaamse regering kondigde in haar regeerakkoord al aan een kmo-beleid te gaan voeren, wel ook de federale regering zal dat moeten doen. Het eerste wat ze moeten aanpakken, kost hen zelfs niets. Als ze de regels, de rapporteringen, de wachttijden voor vergunningen en de rompslomp in het algemeen terugdringen, dan zal de productiviteit van onze ondernemingen al fel toenemen. Daarnaast moeten ze de investeringen van de kmo’s stimuleren. Naast investeringen in eigen innovatie, moeten onze bedrijven zich klaarmaken voor zowel de klimaat- als de digitale transitie. De federale regering moet daarom de verhoogde investeringsaftrek behouden en versterken in groene en digitale investeringen. Maar ook de Vlaamse overheid kan hier helpen. De Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV) ontwikkelde een voordelige “ecoboost-lening” om kmo’s die investeren in duurzaamheid te ondersteunen. De Vlaamse regering moet hier nu snel haar goedkeuring aan geven. 

Tot slot is er de olifant in de kamer. Het zijn kostenschokken die onze kmo’s uitputten. Doe dus iets aan die schokken. Haal alles uit de energieprijzen dat er niet in hoeft te zitten. En haal vervolgens de energiekosten van fossiele brandstoffen definitief uit de index. Het kan toch niet meer dat ondernemers dubbel betalen voor energiekoststijgingen: eerst door de energiekost zelf en vervolgens door de daardoor gestegen lonen? Hoe dan ook moet er ingegrepen worden in het systeem van de automatische loonindex.

België, Vlaanderen en Brussel hebben nood aan een echt kmo-beleid. De cijfers van ons KMO-rapport tonen aan dat er geen schokdempers meer zijn bij onze ondernemers. Los dit op voor de nieuwe schokken er zijn. Want dat is het enige zekere in deze wereld: er zullen nieuwe schokken komen. 

Danny