“In Nederland doen ze het eenvoudiger.” “Maar waarom zou de Vlaamse regering het gemakkelijk maken, zoals in Nederland, als het ook moeilijk kan?” Ik laat Marc Reynebeau in vol cynisme zelf aan het woord. Het gaat over de strijd tegen zwerfvuil, of beter tegen blikjes en PET-flessen. Al verschillende jaren is er een debat aan de gang om statiegeld in te voeren. De redenering is dat mensen geen blikjes of flesjes zomaar zullen weggooien, als je er statiegeld voor terugkrijgt. Op zich lijkt dat logisch én bovendien blijkt het in Nederland (en in sommige andere landen) zelfs te lukken. Dus, zegt ook Marc Reynebeau, hoe idioot zijn wij weer om dat niet gewoon te doen? Antwoord: de lobby van de warenhuizen die niet willen investeren in dure verwerkingsmachines.

Maar misschien is het juiste antwoord: omdat we al verder staan dan de Nederlanders? Laat ons het statiegeldverhaal eens puur vanuit het standpunt van de consument bekijken. Belgen zijn de meest performante sorteerders van Europa. We gooien onze blikjes en flessen nu gewoon in de blauwe zak, die in Nederland gewoon niet bestaat. Vanaf er statiegeld komt, zullen brave burgers dus alle flessen en blikjes (ongeschonden!) moeten bewaren en ze telkens mee naar de supermarkt zeulen in plaats van ze thuis in de blauwe zak te steken. 95% van die mensen hebben nog nooit in hun leven zelfs maar één blikje in de wei achtergelaten, maar ze worden toch geacht dit te doen. In de supermarkt kunnen ze dan aan de Tomra-machine gaan aanschuiven om hun leeggoed één voor één in de machine te stoppen. De winkel moet niet alleen voorzien in (meerdere?) Tomra’s waar ze zowel voor de afhandeling als bij het gebruik personeel moeten inzetten. Proefopstellingen wijzen immers uit dat mensen jammer genoeg er ook andere flessen, flacons of wel geschonden blikjes in proppen waardoor het ding telkens blokkeert. Dat drijft kosten van de winkel op en zal dus ook verrekend worden in de prijs. Het wordt dus duurder voor de consument.

Maar voor een proper milieu mag je wat over hebben? Zeker en vast. En daarover gaat nu net het experiment dat de drie gewesten in ons land hebben opgezet. Laat ons wel degelijk statiegeld invoeren (dus minder zwerfafval), maar laat ons de troeven van onze blauwe zak gebruiken. Als je het lege blikje met je smartphone of een scanner even scant en vervolgens ook de blauwe zak waarin je het werpt, dan wordt het statiegeld terugbetaald. Klaar is kees. Niet alles thuis opstapelen, meevoeren, aanschuiven en in Tomra steken, maar gewoon thuis.

Marc Reynebeau vindt dit idioot. Ik niet. Ik vind dit gemakkelijk. En wat dan met diegenen die geen smartphone hebben? Dat lossen we op met een scannertje. Dat zullen die mensen toch nog altijd liever doen dan gaan aanschuiven.

Conclusie? Wij staan gewoon voor op de Nederlanders. Net omdat we al jaren recycleren en omdat we nu een digitaal systeem introduceren in plaats van een voorhistorische handeling in de winkel.  Het blijft opmerkelijk hoe iedereen tegen die verbetering kan zijn. En dat alleen maar om de fabrikanten van de afhandelingsmachines te plezieren? Want zij zijn de enigen die er beter van gaan worden.

 

Danny Van Assche