Fundamenteel onrechtvaardig: met die woorden begon een mail die ik vorige week van een ondernemer kreeg. En gelijk had hij. Een kandidate die kwam solliciteren in zijn onderneming had hem tijdens het gesprek geconfronteerd met een zeer ongemakkelijke situatie. Als werkzoekende genoot ze van het sociaal energietarief. Als ze de job aanvaardde, dan verdiende ze echter enkele euro’s teveel om nog te genieten van dit tarief. Met als pervers effect dat ze netto minder overhoudt door te gaan werken dan wat ze krijgt als werkzoekende. De kandidate had het hem tijdens het gesprek voorgerekend en het bleek nog te kloppen ook. De man was zo verbouwereerd dat hij me het relaas mailde. 

Heel verbaasd was ik niet toen ik het las. Aan de grondslag van deze onrechtvaardige en vooral onaanvaardbare situatie ligt een probleem dat we vanuit UNIZO al langer aanvechten: de zgn. ‘werkloosheidsval’. Zo wordt het fenomeen genoemd waarbij het financieel niet interessant genoeg is om te gaan werken, omdat het verschil tussen werken en niet werken netto te klein is. 

Door het sociale energietarief kunnen we sinds kort spreken van een bijkomende val: de energieval. Pleiten wij daarom voor de afschaffing van die sociale vangnetten? Nee, helemaal niet. Ze betekenen voor velen het verschil tussen leven en overleven. Maar onze systemen moeten wel slimmer. Veel slimmer. Waarbij niet-werkenden geactiveerd worden i.p.v. werkenden gedemotiveerd*. Werken belonen is het fundamentele verschil tussen een noodzakelijk vangnet creëren en een comfortabele hangmat installeren.

Bart Lodewyckx
Gedelegeerd Bestuurder UNIZO Limburg