Ons gedacht: schurken
Eindelijk zijn er nu ook een aantal energiemaatregelen voor ondernemers. Meer nog, bijna al onze UNIZO-eisen werden ingewilligd: verlaging van accijnzen tot het Europese minimum, betalingsuitstel voor sociale bijdragen, het overbruggingsrecht voor zelfstandigen die noodgedwongen moeten sluiten en een moratorium voor faillissementen specifiek voor energiekosten. Ook een nieuw systeem van tijdelijke werkloosheid wordt momenteel bekeken. Is dit een reden om te juichen? Allerminst. Het is alsof je bij een brand lakens uitdeelt om uit het raam te ontsnappen in plaats van de brand te blussen. Zeer gerichte en selectieve maatregelen naar specifieke sectoren blijven nodig.
De ongemakkelijke waarheid blijft echter dat politici in ons land weinig kunnen doen om deze brand echt onder controle te krijgen. Op korte termijn blijven energiebesparing, kerncentrales openhouden (geen directe invloed op de prijs, enkel op de bevoorradingszekerheid) en minder afhankelijk worden van gas daarom een absolute voorwaarde. De enige langetermijnoptie is een transitie naar koolstofarme energiebronnen*.
Het volstaat om naar de rest van de wereld te kijken, om te concluderen dat dit geen wensdroom is. Wereldwijd telt de sector van koolstofarme energieproductie intussen meer werknemers dan die van de ontginning en verwerking van fossiele brandstoffen. Alleen in Rusland en het Midden-Oosten zijn de verhoudingen nog omgekeerd.
Ook verrassend: China is koploper in nieuwe duurzame ontwikkelingen met 20 miljoen werknemers (u leest het goed!) in de groene energiesector. Europa en ons land mogen de mouwen dus opstropen. Daarom is de UNIZO-vraag naar een verhoogde investeringsaftrek voor duurzame energie-investeringen, die vrijdag mee werd goedgekeurd, een zeer goede zaak. Decennialang hebben we energie als een evidentie beschouwd, net als onze welvaart. Maar meer dan ooit zullen we moeten investeren om beide terug te krijgen. Jarenlang werd duurzaamheid ook geassocieerd met ‘duur’. De voorbije maanden hebben we alvast één les geleerd: met fossiele brandstoffen afhankelijk blijven van schurkenstaten is oneindig veel duurder.
* Ook de opties naar ‘nieuwe’ kernenergie moeten daarbij open blijven.