Sinds november 2022 voorziet de wetgeving dat je als werkgever geen doktersbriefje meer kan eisen bij één dag ziekteverlof. Op aandringen van UNIZO kwam hierop een uitzondering voor kmo's tot 50 werknemers. Uit cijfers van Securex blijkt vandaag dat het aantal werk­nemers dat een dag ziek thuisblijft, sinds de afschaffing van het doktersbriefje bij die grote bedrijven fors is toegenomen. UNIZO is niet verbaasd: "Werkgevers hebben totaal geen zicht meer op de afwezigheden van hun medewerkers. Dat werkt, zoals onze ondernemers al vermoedden, misbruik in de hand. De impact van het ziekteverzuim is afhankelijk van de bedrijfscontext. Het blijft aan de werkgever om in te schatten of een ziektebriefje nodig is of niet. De realiteit stelt echter dat het nodig is. En toch zijn er nog steeds partijen en organisaties die pleiten om het ziektebriefje voor een tot zelfs drie dagen af te schaffen. Onbegrijpelijk. " Een eerdere UNIZO enquête toonde al aan dat 83% van de ondernemers het ziektebriefje wou behouden en 72% vreesde bij afschaffing meer afwezigheden bij werknemers. Hun vrees was dus terecht.

Onterechte afwezigheden moeten volgens UNIZO bestreden kunnen worden. Momenteel is het ziektebriefje de enige mogelijkheid voor de werkgever om te kijken of een afwezigheid gegrond is of niet. "Voor ondernemers is het van belang om misbruik en ongerechtvaardigde afwezigheden in ondernemingen aan te pakken. Dit kost werkgevers handen vol geld; de evidente kost van het gewaarborgd loon, maar ook heel wat verborgen kosten. Het werk moet herverdeeld en gereorganiseerd worden. Dit leidt tot werkdruk bij andere collega’s die vaak dan overuren moeten kloppen. Zeker in kmo’s heeft afwezigheid van werknemers, ook al is het maar een dag, een groot effect", stelt Danny Van Assche van UNIZO.  Als de afschaffing van de ziektebriefjes  voor een dag afwezigheid voor grote bedrijven een feit blijft, dient met opnieuw de carensdag in te voeren zoals ook voorgesteld in de supernota. Dat was het systeem waarbij arbeiders niet vergoed werden voor de eerste dag ziekte. ““Voor ons is het essentieel dat werknemers die ziek zijn, hun afwezigheid op een objectieve manier kunnen aantonen wanneer het gewaarborgd loon wordt doorbetaald. Anders zien we ons genoodzaakt om terug te keren naar het oude systeem.”

Bovendien is de impact van het ziekteverzuim altijd afhankelijk van de bedrijfscontext. Het blijft dan ook aan de werkgever om in te schatten of een ziektebriefje nodig is of niet.

Danny Van Assche:  “De verantwoordelijkheid voor het opzetten van een preventiebeleid in een bedrijf ligt bij de werkgever. Een aantal ondernemingen hebben daarom het gebruik van ziektebriefjes al afgebouwd. Dit moet kunnen. Voor UNIZO is het ziektebriefje niet heilig, maar het is niet aan de overheid om werkgevers deze optie te ontnemen. Als een werkgever oordeelt dat het gebruik van ziektebriefjes bijdraagt aan zijn of haar preventiebeleid, moet deze mogelijkheid gerespecteerd worden. We zien momenteel de schadelijke effecten van de verplichte afschaffing van het ziektebriefje.

Preventie

De ondernemersorganisatie wijst op het belang van een preventief beleid, maar benadrukt ook dat kmo’s al heel wat acties ondernemen om hun werknemers veilig en gezond aan de slag te houden. "Dit is een positieve evolutie, en we vinden het belangrijk dat ondernemers nog beter geïnformeerd en bewust gemaakt worden rond absenteïsme. Op basis van deze kennis kunnen zij, eventueel in samenwerking met hun externe preventiedienst, een preventiebeleid op maat ontwikkelen. Maar werkgevers kunnen ook niet alles oplossen. Vaak zijn de redenen voor afwezigheid verbonden aan persoonlijke omstandigheden of hebben ze zelfs helemaal niets met het werk te maken. In zulke gevallen zijn de mogelijkheden voor bedrijven om in te grijpen beperkt. "Het is duidelijk dat meer vertrouwen in de werknemer ook niet heeft gezorgd voor een daling van het verzuim. Het afschaffen van het verplichte ziektebriefje was dan ook een verkeerde beslissing. We pleiten voor een herziening van deze maatregel en vragen om een evenwichtige aanpak die ook rekening houdt met de noden van de werkgever."

Ook de Belgische Vereniging van Artsensyndicaten (BVAS) zei eerder al geen voorstander te zijn om het ziektebriefje af te schaffen en wijst naar de mogelijk schadelijke gevolgen.