De leegstand van handelspanden is in België vorig jaar voor het derde jaar op rij afgenomen, dat blijkt uit recente cijfers van onderzoeksbureau Locatus. De reden hiervoor is dat winkelpanden worden getransformeerd naar andere functies, zoals kantoren of woongelegenheden. UNIZO is tevreden dat de leegstand afneemt, maar beklemtoont dat het verdwijnen van de detailhandel op termijn de aantrekkelijkheid uit de centra haalt.  De organisatie roept steden en gemeenten op om meer dan ooit in te zetten op bedrijvige kernen en pleit voor een ‘winkelshift’.

Volgens de cijfers dalen de leegstandcijfers  van 11,3 procent begin 2023 naar 10,4 procent op eind van het jaar.  “Puur cijfermatig evolueert de  leegstand van handelspanden in de goede richting, maar dit betekent niet dat het ook een positief verhaal is voor de detailhandel, zeker niet voor de centra van onze steden en gemeenten”, zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. “Daar is de leegstand nog steeds significant, enkel de perifere winkels en shoppingcentra kennen een normale frictieleegstand.”

De afname van de leegstand is voor een groot deel te wijten aan de invulling met een andere functie. Dit is zeker niet uitsluitend horeca, gezien de slechts lichte stijging van het aantal horecazaken of zelfs status-quo. Wel valt op dat de verhouding tussen detailhandel en horeca verandert, waardoor het lijkt of er heel wat horeca is bijgekomen. Ook zien we een verschuiving in de horeca zelf, waarbij vooral afhaalmaaltijden, eetgelegenheden en tearooms goed scoren, terwijl de cafés achteruitgaan.

“Deze evoluties bevestigen onze vraag om de kernen op een goede manier in te vullen”, stelt Danny Van Assche. “Het online-shoppen heeft al sinds jaren de daling van het aantal winkels ingezet en bijgevolg ook de aanblik en de aantrekkingskracht van onze commerciële kernen. We roepen de lokale besturen op om hier actief op in te grijpen.”

Nood aan een ‘winkelshift’

Een invulling met bijkomende functies die leven in de brouwerij brengen is volgens UNIZO dan ook aangewezen. Hierbij spelen niet alleen detailhandel en horeca een rol, maar ook andere centrumfuncties zoals kantoren, commerciële en niet-commerciële diensten en uiteraard ook bedrijvigheid om zo te komen tot bedrijvige kernen.

Om de leegstand in kernwinkelgebieden aan te pakken pleit UNIZO voor een ‘Winkelshift’. Steden en gemeenten moeten sterk inzetten op bedrijvige kernen die zorgen voor een evenwichtige mix van lokale handelaars, ketens, een afwisselend  aanbod aan winkels en horeca, maar ook vrije beroepen, kantoren en andere dienstverleners. Daarbij moet een halt worden toegeroepen aan de perifere vestigingen en uitbreidingen van handelszaken die perfect verweefbaar zijn in de kernen. "De leegstand van handelspanden laten invullen door louter woongelegenheden en kantoren zal op termijn de aantrekkelijkheid van onze kernen niet ten goede komen", besluit Danny Van Assche.

Nuttig voor jou