Het ondernemersvertrouwen neemt een duik. Dat blijkt uit de recente kmo-barometer van UNIZO. Kmo’s zijn vooral pessimistisch over hun rendabiliteit en het stijgend aantal laattijdige betalingen.

“Dit is erg verontrustend. Na een kleine heropleving vorig kwartaal, zien we terug een negatieve tendens”, zegt UNIZO-topman Danny Van Assche. De rendabiliteitsproblemen zijn volgens UNIZO grotendeels te wijten aan de sterk stijgende loonkosten en de nog steeds dure energiefacturen (een gemiddelde kmo betaalt vandaag nog steeds 50% meer voor aardgas dan in september 2021). Ook het stijgend aantal late betalers baart zorgen. De ondernemersorganisatie hekelt de verregaande en steeds toenemende bescherming die consumenten genieten bij wanbetaling.

Met een score van -10,57 tekent de UNIZO KMO-Barometer voor het achtste kwartaal op rij een negatieve score op. Er is een duidelijke verslechtering ten opzichte van juni toen de score -3,39 bedroeg. Het ondernemersvertrouwen kalft dus af. Kmo’s zijn pessimistisch over hun rendabiliteit (-20,75 procentpunt) en de mate waarin hun debiteuren tijdig betalen (-20,66 pp). Dit vertaalt zich dan ook in een relatief grote ontevredenheid over de economie (-41,13 pp). Ook raken de orderboeken minder gevuld, zowel op korte als op langere termijn.

Druk op rendabiliteit

De rendabiliteit staat onder druk. Een belangrijke verklaring hiervoor is de stijgende loonkost door de automatische loonindexering. Dit onderstreept volgens UNIZO het belang om met een duurzaamheidsindex te werken waarin de prijzen van fossiele brandstoffen geen rol meer spelen en waarin niet alleen nieuwe elektriciteitscontracten worden verrekend. Dergelijk systeem zou in de toekomst snelle loonstijgingen temperen.

Wanbetalers 

UNIZO maakt zich ook zorgen over de verregaande bescherming die consumenten genieten bij wanbetaling. Vanaf 1 september is de eerste betaalherinnering gratis, en er zijn nog wetsontwerpen in de maak. “Het doel van bescherming tegen overmatige schuldenlast is nobel, maar bij al deze initiatieven mist een redelijk evenwicht tussen de rechten van schuldeiser en schuldenaar”, zegt Danny Van Assche. “Ondernemers hebben ook recht op een inkomen, en moeten ook kosten betalen. Consumenten dreigen te gemakkelijk een betaling te kunnen rekken. Als je de nieuwe regels en de nieuwe voorstellen naast elkaar legt, dan kunnen we de vraag stellen of het nog wel de bedoeling is dat een ondernemer ooit nog betaald mag worden.”

De slinger dreigt verder door te slaan want momenteel zijn nog twee voorstellen in de maak ter bescherming van de consument tegen overmatige schuldenlast. UNIZO stelt vast dat het evenwicht zoek is.

Ten eerste is er een wetsontwerp inzake een nieuwe procedure voor de gerechtelijke invordering van onbetwiste geldschulden bij consumenten. UNIZO is voorstander van een efficiëntere procedure, maar met de voorstellen die nu op tafel liggen riskeert men vooral dat de procedure nog veel langer wordt. Daarnaast is nog een voorontwerp van wet voor het installeren van een nieuwe procedure (saneringsprocedure) voor consumenten die in tijdelijke geldschulden.

UNIZO dringt aan om deze twee voorstellen niet op deze manier door te voeren. “Men wil de schuldindustrie aanpakken, maar men raakt de kmo’s. Wie een product of dienst bestelt, weet op voorhand de prijs. Excessen moeten eruit, maar op deze manier wordt de consument bijna aangemoedigd om laat te betalen. Er moet gezocht worden naar een evenwicht, dit is een opstapeling van beschermingsmaatregelen voor de consument waar de ondernemer het slachtoffer van dreigt te worden”, besluit Danny Van Assche.

 

De fiche van de kmo-barometer kan u hier downloaden (PDF).