"Om te voorkomen dat de energieprijzen voor zelfstandigen en KMO’s in ons land sneller zouden toenemen dan deze in onze buurlanden moet er nu snel een energienorm worden ingevoerd, naar het voorbeeld van de loonnorm." Dat zegt Danny Van Assche, gedelegeerd bestuurder van UNIZO, nu de energieprijzen drastisch aan het stijgen zijn. "We bepleiten zo'n energienorm al sinds 2014, maar nooit was de nood eraan acuter dan vandaag."

"Uiteraard kan de overheid niet ingrijpen op de energietarieven zelf, die bepaald worden door de marktwerking", gaat Danny Van Assche van UNIZO verder. "Maar die energiekost vertegenwoordigt bij ons minder dan de helft van het totale  stroomfactuurbedrag voor gezinnen, zelfstandigen en kleine bedrijven op laagspanning. Al de rest zijn zogenaamde energiebijdragen, - heffingen en toeslagen en/of openbaredienstverplichtingen die de rekening voor de verbruikers, waaronder heel veel zelfstandigen en kmo's, aanzienlijk aandikken. Op dat amalgaam van extra kosten kan de overheid wél ingrijpen, om een energienorm te handhaven. Heffingen, bijdragen en toeslagen kunnen bijvoorbeeld, al dan niet tijdelijk, bevroren worden of naar beneden worden bijgesteld..."

Als de energiefactuur te snel stijgt, moet de Vlaamse overheid ingrijpen, meer concreet in de toeslagen voor Vlaamse ecologische (o.a. groenestroomcertificaten) en sociale openbaredienstverplichtingen die verrekend worden in de distributienettarieven en het energiegedeelte, aldus UNIZO.  Die toeslagen vormen immers een substantieel deel van de elektriciteitsfactuur en lopen op tot 25% van de elektriciteitsfactuur (excl. BTW).

Aanvullend kan de federale overheid ingrijpen in de federale heffingen zoals de 'federale bijdrage' en de toeslagen op het transmissienet (ook “toeslagen Elia” genoemd). De federale bijdrage is een toeslag voor financiering van sommige openbare dienstverplichtingen (o.a. maximumprijzen beschermde klanten) en het zogenaamde 'denuclearisatiefonds'. Eén van de toeslagen op het transmissienet dekt de steun voor offshore-windenergie en loopt op tot circa 3 à 4 % van de elektriciteitsfactuur (excl. BTW).
 
De Vlaamse Overheid kan een deel van de sociale en ecologische openbaredienstverplichtingen uit de distributienettarieven en de energiefactuur halen, en die dan financieren met algemene middelen, draagt UNIZO als mogelijke oplossing naar voor.  De federale overheid inde recent meer BTW op energie door de snel stijgende energieprijzen. Die extra BTW-inkomsten kunnen volgens UNIZO aangewend worden om sommige federale heffingen uit het federale factuurgedeelte te halen en die dan te financieren met extra algemene middelen via bijkomende BTW-inkomsten.   

"Er bestaan geen mirakeloplossing voor de snel stijgende energietarieven. Maar de overheden in dit land kunnen en moeten er wel voor zorgen dat de prijzen hier niet verder de pan uit swingen dan in de landen rondom ons", besluit Danny Van Assche. "De energienorm moet er nu komen, en dringend."

Meer weten? Contacteer UNIZO-woordvoerder Filip Horemans,
M 0478/22.37.51 - E filip.horemans@unizo.be