Investeer in bedrijvige, dus bloeiende kernen
Uit de UNIZO-enquête 2023:
80% van de ondernemers denkt eraan uit te breiden, maar slechts 42% ziet mogelijkheden in de eigen gemeente of stad.
Door in te zetten op bedrijvige kernen worden dit plekken waar wonen, ontspannen én ondernemen zorgen voor een bloeiend en zorgzaam gemeenschapsleven. Inzetten op bedrijvige kernen werkt ook inclusief en is tegelijkertijd een sociale maatregel, bijvoorbeeld voor mensen die geen privé-autovervoer ter beschikking hebben of zich moeilijk autonoom kunnen verplaatsen. Tegelijkertijd wordt op die manier ook ruimte gevrijwaard voor die activiteiten die moeilijk verweefbaar zijn in de kern.
Voorstellen
Ruimtelijk beleid
- Een echt kernversterkend beleid zet niet enkel in op verweving en ruimte voor handel en ambacht, maar ook op een kwalitatieve verdichting van de bestaande bebouwde ruimte. Als we willen stoppen met open ruimte aan te snijden tegen 2040 en tegelijkertijd de 300.000 woningen willen creëren die we volgens studies van de Vlaamse overheid nodig zullen hebben, dan is die verdichting absoluut noodzakelijk. Een kwalitatieve verdichting maakt de bestaande dorps- en stadskernen aantrekkelijker en zorgt er bovendien voor dat de aanwezige handel en horeca meer overlevingskansen krijgen.
- Om kernversterking te stimuleren, moeten gemeenten gebieden afbakenen waar ze kernversterking wensen en moeten ze bepalen aan welke kwaliteitseisen die moeten voldoen.
- Verschaf duidelijkheid en structuur door het afbakenen van kernwinkelgebieden én winkelarme gebieden en onderbouw deze juridisch met een Ruimtelijk UitvoeringsPlan (RUP).
- Bewaak daadwerkelijke complementariteit tussen de winkels in de kernwinkelgebieden en in de periferie. Sta bijvoorbeeld geen mode toe in de periferie.
- Voorzie rechtszekerheid en bijkomende ruimte voor industriële activiteiten.
- IJver voor een cashautomaat in elke deelgemeente en een logische spreiding ervan in commerciële centra. De handelaars ondervinden immers problemen rond het gemakkelijk kunnen storten van hun cash-inkomsten. De gemeente kan hier ook faciliteren door het soepel toekennen van een functiewijziging voor geschikte locaties.
- Garandeer de multimodale (te voet, per fiets, openbaar vervoer én auto) bereikbaarheid van de kern en organiseer een flexibel en betaalbaar parkeerbeleid in overeenstemming met het handels-, diensten-, en zorgaanbod.
- Neem ook het gegeven veiligheid mee, zowel de objectieve veiligheid als veiligheidsgevoelens.
Toerisme en beleving
- Investeer in toeristische infrastructuur (informatie, fietsenstallingen, netwerken...).
- Werk een evenwichtige regelgeving uit voor Airbnb-uitbatingen conform het Logiesdecreet, die het toeristisch hotel-, camping-, B&B-, en vakantiewoningenaanbod niet benadelen.
- Zet niet alles in op het belangrijkste centrum en verlies de (verbinding met) deelgemeenten niet uit het oog.
- Laat op zoveel mogelijk domeinen (vb. logies, horeca, recreatie) het initiatief aan private ondernemingen, eventueel via een concessie.
- Zorg ervoor dat pop-ups voldoen aan het gelijke speelveld om deloyale concurrentie te vermijden.
Ondersteuning
- Ondersteun zaken en praktijken die investeren in de kern (verhuispremie, verfraaiing pand, energiebesparende maatregelen, bezoekersruimte...)
Gemeentelijke dienstverlening
- Bewaak de doorlooptijd van vergunningsaanvragen en zorg dat ondernemers vlot worden geholpen.
- Ondersteun initiatieven die de diversiteit van het aanbod in de kern versterken (bijvoorbeeld: korte keten, ambachten, gecombineerde handels- of horeca-initiatieven, tijdelijke invulling van leegstaande ruimtes, diensten- en zorgaanbod …)
- Begeleid bedrijven in de periferie en op bedrijventerreinen in hun duurzame ontwikkeling (gemeenschappelijke parking, kleinere kavels, verticale in plaats van horizontale uitbreidingsmogelijkheden).
Goede praktijken
Zo doen ze het bij Leiedal, in Brasschaat, Gent, Halle, Lier, Maasmechelen, Sint-Truiden, Roeselare, Veurne en Vilvoorde
- Stad Lier kiest in haar detailhandelsplan voor winkelkwaliteit in plaats van kwantiteit met onder meer de afbakening van een kernwinkelgebied.
- Goede voorbeelden om bewust te werken aan kernversterking zijn de bouwblokvisie in Gent en de afbakening in Kaprijke.
- Gent, Leiedal, Sint-Truiden, Turnhout en Vilvoorde stelden een verweefcoach aan. Deze persoon kan preventief, maar ook remediërend zoeken naar vormen van goed nabuurschap voor al gevestigde bedrijven of naar aanleiding van de heringebruikname van sites als werklocaties.
- In Roeselare kunnen particulieren bij de aankoop van een eerste woning beroep doen op professioneel advies door een pool van architecten. Zo wordt vermeden dat er achteraf budgettaire problemen ontstaan bij noodzakelijke ingrepen.
- Vele gemeenten en steden, zoals Maasmechelen , geven subsidies aan ondernemers die een handelspand in het kernwinkelgebied willen verfraaien of verduurzamen.
- Op initiatief van UNIZO organiseert Stad Halle een win-je-winkel-actie. De winnaars krijgen één jaar gratis huur én krijgen een begeleidingspakket van UNIZO.
- Gemeente Brasschaat ondersteunt elke starter met een promotiepakket.
- Elke handelaar in Veurne die dit wenste, kon een bezoek laten brengen door een mystery shopper.
Ook interessant
UNIZO komt op
Ontdek hier wat een ondernemersvriendelijk beleid in steden en gemeenten inhoudt volgens UNIZO.
Download de brochure
Download hier de volledige brochure met goede praktijken voor een ondernemersvriendelijk beleid in steden en gemeenten.
Lees meer over arbeidskrapte
Hoe kan je stad of gemeente je helpen om medewerkers te vinden? Welke mogelijkheden zijn er om je bedrijf vlotter bereikbaar te maken? Promoot je stad of gemeente de voordelen van werken dichtbij huis al voldoende? Op welke manier moedigt het lokale bestuur de inactieve beroepsbevolking aan om toch aan het werk te gaan?