Heb ik een diploma nodig om te starten als zelfstandige?

Een diploma is niet vereist om een zaak op te starten in het Vlaams Gewest. Tot 2018 was dat voor bepaalde gereglementeerde beroepen wel verplicht, maar de zogenaamde 'vestigingswet' is sinds 1 januari 2018 afgeschaft in Vlaanderen.  Het ging daarbij specifiek om de volgende beroepen: Het gaat om: slager-groothandelaar, droogkuiser-verver, restaurateur/traiteur-banketaannemer, brood- en banketbakker, kapper, schoonheidsspecialist, masseur, voetverzorger, opticien, dentaaltechnicus, begrafenisondernemer, beenhouwer-spekslager, rijwielactiviteiten, intersectorale kennis motorvoertuigen, sectorale kennis motorvoertuigen tot 3,5 ton en sectorale kennis motorvoertuigen boven 3,5 ton.  

Ook in de bouwsector verdween de wetgeving op 1 januari 2019.

Dat betekent dat je in het Vlaams Gewest eigenlijk dus niet langer een bepaald specifiek diploma moet kunnen voorleggen om te starten als zelfstandige.

Let wel op: voor vrije en intellectuele beroepen blijft het juiste diploma in de praktijk uiteraard wel vereist, als voorwaarde voor erkenning bij de bevoegde orde. 

Wallonië en Brussel

Begin 2024 treedt in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest een vereenvoudiging inzake de toegang tot het beroep. Met het oog op het vereenvoudigen van het oprichten van ondernemingen en het versterken van het ondernemerschap in het Brussels Gewest worden er tegen 2024 drie maatregelen genomen. Allereerst wordt de basiskennis bedrijfsbeheer afgeschaft. Daarnaast schaft de Brusselse overheid de beroepsbekwaamheid voor 5 gereglementeerde beroepen af, wat al werd afgeschaft in Vlaanderen en Wallonië. Het gaat om de activiteiten van masseur, pedicure, tandtechnicus, slager-groothandelaar en droogkuiser-verver. Ook de vereenvoudiging van de regels met betrekking tot de uitoefening en de organisatie van ambulante en kermisactiviteiten werd goedgekeurd.

Daarbij wordt gekeken naar de plaats waar jouw domicilie (maatschappelijke zetel) gevestigd is. Afhankelijk daarvan val je dus onder de Vlaamse, Waalse of Brusselse regels. Ook als je een vestigingseenheid zou hebben in een andere Gewest, zal men enkel kijken naar de plaats van jouw maatschappelijke zetel om te bepalen of je al dan niet een basiskennis bedrijfsbeheer en/of beroepskennis moet aantonen. 

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 03/06/2024

Hoe zit het met de vestigingswet in Brussel?

Wijziging vanaf 15 januari 2024

Er is een belangrijke vereenvoudigingen aan de gang met betrekking tot de oprichting van een onderneming in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Wat verandert er?

            Sinds 15 januari 2024 is de vereiste om aan te tonen dat u over een basiskennis bedrijfsbeheer beschikt om een onderneming op te richten / te beheren in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest afgeschaft.

            Vanaf 1 april 2024 zal de verplichting om beroepsvaardigheden voor bepaalde beroepen aan te tonen naar alle waarschijnlijkheid worden afgeschaft. Deze afschaffing stemt overeen met deze in Wallonië, het betreft de beroepen: slager-groothandelaar, droogkuiser-verver, pedicure, masseur en tandtechnicus.

De vergunning die momenteel nodig is voor ambulante en kermisactiviteiten zal ook naar alle waarschijnlijkheid worden afgeschaft, behalve voor ambulante activiteiten bij de consument thuis.

Verwachte impact op de ondernemers:

Deze veranderingen hebben als doel de toetredingsdrempels te verlagen en meer mensen aan te moedigen een eigen bedrijf op te starten. Voorafgaande vergunningen spelen een belangrijke rol in de bescherming en het succes van uw onderneming. Neem daarom de tijd om de benodigde vergunningen te begrijpen en te verkrijgen alvorens u uw onderneming opricht met het oog op een soepele opstart : Vergunningen en stappen voor de opstart | Brussel Economie en Werkgelegenheid (economie-werk.brussels)

Bent u niet-EU onderdaan en wilt u een zelfstandige activiteit uitoefenen?

Niet-EU onderdanen moeten over een “beroepskaart” beschikken om in België zelfstandige activiteiten uit te oefenen. Meer info: Vergunningen en stappen voor de opstart | Brussel Economie en Werkgelegenheid (economie-werk.brussels) (!! Te vervangen door eigen link van zodra er een artikel beroepskaart op de ondernemersgids staat; Afgesproken met Emiel N.)



Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 07/06/2024

Personen vervoeren tegen betaling: welke vergunning nodig?

Wanneer je (tegen betaling) vervoer van personen organiseert, moet jouw onderneming een vergunning van de bevoegde overheid hebben.

Welke vergunning er precies nodig is, hangt af van het type vervoer (geregeld of ongeregeld) en het type voertuig (geschikt voor max. 9 inzittenden inclusief bestuurder of geschikt voor meer dan 9 inzittenden inclusief bestuurder).

In bepaalde gevallen moet je je voor de vergunning richten tot de Federale overheid (FOD Mobiliteit en Vervoer). Dat is bijvoorbeeld het geval voor internationaal (autocar)vervoer. 

Voor het uitbaten van een taxidienst is er een vergunning individueel bezoldigd personenvervoer nodig. Informatie over de procedure en voorwaarden vind je hier
Gaat het over een uitbating in het Brussels Hoofdstedelijk gewest dan kan je hier meer informatie vinden.  

Opgelet: er zijn ook nog deze voorwaarden voor de chauffeurs: 

  • wie chauffeur van een taxidienst is, moet een minimumleeftijd hebben van 21 jaar.
  • wie beroepsmatig personen vervoert, moet beschikken over een rijgeschiktheidsattest (medische keuring) en de houders van een rijbewijs D moeten ook beschikken over een attest vakbekwaamheid (beter bekend als de “code 95”).
  • taxibestuurders in het Vlaams gewest moeten een bestuurderspas hebben, deze is aan te vragen bij de gemeente waar de chauffeur woont.   

Een overzicht van de verschillende categorieën van personenvervoer en een tool om na te kijken onder welke categorie het vervoer dat je organiseert valt, kan je hier vinden. 

 
 
 

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 20/08/2024

Ik vervoer uitsluitend materiaal om mijn beroepsactiviteit te kunnen uitoefenen: moet ik code 95 (vakbekwaamheid) hebben voor mijn rijbewijs C?

Elke houder van een rijbewijs C heeft in principe het bewijs van vakbekwaamheid (code 95 op het rijbewijs) nodig.
Dit betekent dat ook bestuurders die niet werken als chauffeur in een transportbedrijf de code 95 nodig hebben.  
Er zijn echter (zeer beperkt) wel vrijstellingen mogelijk en één van die vrijstellingen is voor bestuurders van voertuigen die gebruikt worden voor het vervoer van materieel, uitrusting of machines bestemd voor de bestuurder in de uitoefening van zijn beroep. Dit wel op voorwaarde dat het besturen van het voertuig niet de "voornaamste activiteit" is van de bestuurder.
Als voornaamste activiteit wordt beschouwd wat 30% of meer van de maandelijkse werktijd is.

Concreet voorbeeld: je vervoert materiaal en machines om het onderhoud te doen van tuinen. Het onderhoud van tuinen is een activiteit die je 80% van jouw maandelijkse werktijd doet, je hebt de code 95 dan niet nodig.   
Opgelet echter: voor wie materiaal naar werven vervoert zonder ook effectief te werken op die werven, zal het vervoer wel de hoofdactiviteit zijn en dan is de code 95 wel nodig!

Je ziet dat deze vrijstelling ook een feitenkwestie is (wat het er niet makkelijker op maakt): een bestuurder kan op een gegeven moment voldoen aan de voorwaarde van de vrijstelling omdat hij/zij vooral op werven aan het werk is, maar dat kan over 6 maanden anders zijn. 

Een lijst van alle vrijstellingen voor de code 95 kan je hier raadplegen. 

         

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 19/08/2024

Beroepsvoorwaarden vrachtvervoer

1. Algemene vestigingsvereisten
Om een zaak te kunnen oprichten en je te vestigen als zelfstandige moet je minstens 18 jaar oud zijn. Wanneer je goederen wil vervoeren, heb je geen bewijs van beroepskennis nodig, je hebt wel een vergunning voor nationaal en of communautair vervoer nodig. Daarnaast moet je een aantal opstartformaliteiten vervullen, die vind je hier.

2. Specifieke vestigingsformaliteiten voor goederenvervoer
Voor het bezoldigde goederenvervoer moet men beschikken over bepaalde vergunningen afhankelijk van het feit of het goederenvervoer al dan niet enkel plaats vindt binnen de Belgische grenzen.  Voor het nationaal vervoer moet men beschikken over een vergunning nationaal vervoer. Voor het goederenvervoer binnen de Europese grenzen moet men beschikken over een vergunning communautair vervoer. Voor het verkrijgen van deze vergunningen moet men voldoen aan volgende voorwaarden:

  • Een vestiging hebben in België
  • Beschikken over een getuigschrift van vakbekwaamheid. Dit getuigschrift is geldig voor het nationaal en internationaal vervoer en wordt afgegeven door de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer. Voor het bekomen van dit getuigschrift moet men eerst cursussen van het Instituut voor Wegtransport hebben gevolgd en geslaagd zijn voor een door de examencommissie georganiseerd examen;
  • In het bezit zijn van een bewijs van goed zedelijk gedrag van niet meer dan 3 maanden oud;
  • Een bewijs van hoofdelijke borgstelling van 9.000 € voor het eerste motorvoertuig en 5.000 € per bijkomend motorvoertuig, gesteld door een kredietinstelling of een verzekeringsonderneming.

Specifieke vereisten naargelang de vracht
Afhankelijk van wat je vervoert kunnen er nog andere vereisten gelden, bijvoorbeeld bij het vervoer van gevaarlijke producten. Meer info op www.mobilit.fgov.be of contacteer Liantis ondernemingsloket.

Verzekering
Als vervoerder van goederen ben je verplicht een beroepsaansprakelijkheidsverzekering af te sluiten.

Gedetailleerde voorwaarden
De gedetailleerde voorwaarden zijn te raadplegen op deze webpagina van de FOD Mobiliteit.

3. Contact

Instituut Wegransport & Logistiek België
Archimedesstraat 5
1000 Brussel  
Tel.: +32 2 234 30 10
Fax : +32 2 230 75 34    
E-mail: info@itlb.be 
Website:  www.itlb.be

Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer
Vooruitgangstraat 56
1210 Brussel
Tel.: + 32 2 277 36 58
E-mail: info@mobilit.fgov.be 
Website: www.mobilit.fgov.be

 

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 29/11/2024

Dienstencheque-onderneming

Wil je graag een dienstencheque-onderneming opstarten, dan moet je voldoen aan een aantal voorwaarden waaronder ook het storten van een borgsom.

Wil je in meerdere gewesten activiteiten uitvoeren, dan moet je in elk van de gewesten waar je actief wil zijn een erkenning aanvragen. Meer informatie per gewest vind je via onderstaande linken: 

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 30/07/2024

Beroepskaart

Wie geen onderdaan is van de EER (inclusief Zwitserland) kan niet zomaar starten met een zelfstandige activiteit in België. Vooraleer die persoon een ondernemingsnummer via het loket kan aanvragen of kan laten activeren, zal hij een beroepskaart nodig hebben tenzij hij hiervan vrijgesteld is.

In samenwerking met Liantis werd een stappenplan opgemaakt dat weergeeft hoe je die beroepskaart moet aanvragen. 

Download hier het stappenplan

Er gelden wel uitzonderingen op de verplichting om een beroepskaart aan te vragen. Die uitzonderingen kan je hier nalezen

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 01/02/2024

Nuttig voor jou