Informatie

Welke zaken moeten er zeker in een contract staan?

Elk contract is anders. Er bestaat dus geen algemeen model of verplichte lijst van clausules die in alle contracten moeten staan. Nochtans zijn een aantal zaken essentieel. Uiteraard moet een contract zo precies mogelijk omschrijven wat er juist geleverd moet worden, tegen welke prijs. Maar daarnaast neemt u ook best een aantal andere clausules op. Denk daarbij bijvoorbeeld aan: 

  • Duur en beëindiging: Als een overeenkomst geen duidelijke eindtermijn heeft , wordt het beschouwd als een overeenkomst van onbepaalde duur. En die kunnen op elk moment kosteloos opgezegd worden, ook als er geen opzegtermijn in de overeenkomst is voorzien; 

  • Niet-nakoming van het contract: bepaal duidelijk wat er gebeurt als één van de partijen haar verplichtingen niet nakomt. Moet er een ingebrekestelling worden gestuurd, en een termijn om de wanprestatie nog recht te zetten, is er een schadevergoeding verschuldigd, ...

  • Aansprakelijkheid: het kan nuttig zijn om de aansprakelijkheid te beperken. Maar zo'n beperking is slechts in een aantal gevallen toegelaten

  • Betaling: Bepaal uitdrukkelijk op welke momenten er gefactureerd zal worden, voor welk bedrag. Plaats hier ook duidelijk bij binnen welke termijn de factuur zal betaald worden, en wat er gebeurt als de factuur niet tijdig betaald wordt ( intresten, schadebeding, opschorting van de verbintenissen, ...).

  • Bevoegde rechtbank: je kan een rechtbank aanduiden die bevoegd is om eventuele geschillen te beslechten. Hou er wel rekening mee dat je dit niet altijd zelf mag bepalen (zeker wanneer de klant een consument is). Speel op veilig en stel de rechtbank van de woonplaats van de verweerder aan als bevoegde rechtbank.

  • Algemene voorwaarden: als je met algemene voorwaarden werkt, valt het aan te raden die ook uitdrukkelijk in de overeenkomst op te nemen. 

Adviesgids 'Van contact tot contract'

Wil je meer weten over wat er allemaal in een contract moet staan? Raadpleeg dan onze adviesgids 'Van contact tot contract'

Laat jouw contract nalezen

Laat jouw juridische documenten en contracten laten controleren door een expert voor 120 euro per document: 

UNIZO Legal Scan

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 01/08/2024

Hoe komt een overeenkomst tot stand? Is een mondelinge overeenkomst bindend?

Als handelaars een overeenkomst willen afsluiten dan moet die niet noodzakelijk schriftelijk worden vastgelegd. Ook een mondeling akkoord is bindend. Alleen is de inhoud van dit mondeling akkoord en dus ook de nakoming ervan, veel moeilijker te bewijzen. Zorg er daarom voor dat overeenkomsten altijd schriftelijk zijn vastgelegd., bijvoorbeeld door een offerte, een ondertekende bestelbon of een orderbevestiging.

Hou er ook rekening mee dat de wet zegt dat overeenkomsten met consumenten met een waarde van 3.500 euro of meer in principe alleen via een geschreven document bewezen mogen worden! Onder dat bedrag kan de overeenkomst in principe op gelijk welke manier bewezen worden (mailverkeer, sms, ...). 

Lees meer over het bewijsrecht

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 02/08/2024

In welke taal moet een contract opgesteld worden?

Voor overeenkomsten gelden er op dit moment geen wettelijke taalvereisten. In praktijk wilt dit zeggen dat de taal van de overeenkomst vrij kan worden afgesproken tussen de partijen. Een Vlaamse schuldeiser en een Vlaamse schuldenaar kunnen dus afspreken dat zij hun overeenkomst in het Engels of het Frans opstellen. Door de overeenkomst te ondertekenen, gaan beide partijen akkoord met de inhoud van de overeenkomst, wat impliceert dat zij ook verstaan wat er in staat. Gaat één van de partijen niet akkoord met de taal (bijvoorbeeld omdat hij de clausules niet begrijpt), dan mag hij in principe die overeenkomst niet ondertekenen.

Wil dit zeggen dat je volledig vrij bent in het taalgebruik naar jouw klant toe? Niet helemaal. Zeker ten aanzien van consumenten let je best op: consumenten genieten een verregaande bescherming, ook door de rechtspraak, waardoor het aanbieden van een aangepaste overeenkomst in de taal van de consument geen overbodige luxe is.

Let er daarnaast ook op dat de taal van facturen altijd moeten opgesteld zijn in de taal van het gebied waar je bent gevestigd. Hetzelfde geldt voor algemene voorwaarden: algemene voorwaarden in een andere taal dan die van de klant, zal je meestal niet tegen de klant kunnen gebruiken. Tot slot zijn ook in de consumentenwetgeving en de arbeidswetgeving specifieke taalregels opgenomen.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 02/08/2024

Automatische indexering in contracten kan dat zomaar?

Veel overeenkomsten voorzien algemene indexeringsclausules, om er voor te zorgen dat de prijs die de klant moet betalen, mee evolueert met de kostprijs van de grondstoffen, lonen, ... .

Maar eigenlijk zijn zo'n algemene indexeringsclausules niet geldig. De wet bepaalt dat indexeringsclausules die voorzien in een indexatie van industriële of commerciële prijzen in functie van het indexcijfer van de consumptieprijzen of van een ander indexcijfer, verboden zijn. In een dienstenovereenkomst mag je met andere woorden geen clausule opnemen die zegt: 'onze prijzen worden jaarlijks op de vervaldag aangepast aan de consumptieprijsindex'. 

De wet laat wel indexeringsclausules toe, maar alleen als die beperkt zijn tot maximaal 80% van de prijs. De overige 20% van jouw prijs kan je dus niet indexeren. Bovendien zijn zo'n clausules alleen geldig voor zover ze verwijzen naar parameters die de reële kosten vertegenwoordigen. Iedere parameter is alleen toepasselijk op dat gedeelte van de prijs dat beantwoordt aan de kosten die het vertegenwoordigt. 

Stel bijvoorbeeld dat je een contract hebt met een waarde van 10.000 euro. Dan mag indexering maximaal op 80% van dat bedrag plaatsvinden (8.000 euro), en moet de indexering gekoppeld zijn aan reële kosten. Je moet dan bijvoorbeeld bepalen welk percentage van de vergoeding gekoppeld is aan materialen, welk percentage aan uurlonen, welk percentage aan transport, ... en hoe die verschillende onderdelen vervolgens geïndexeerd worden.

Deze bepaling is niet van toepassing op huurprijzen, wedden/lonen, sociale bijdragen of uitkeringen op de emolumenten en honoraria die betrekking hebben op prestaties geleverd door de beoefenaars van vrije beroepen.

De minister van Economische zaken kan ook afwijkingen toestaan in bepaalde sectoren. Hij heeft dit bijvoorbeeld gedaan in de sector van de telecommunicatie.

Model indexeringsclausule .docx 14.04 kB Leden

Toch indexeren?

Het spreekt voor zich dat bovenstaande benadering heel omslachtig is, en het valt dan ook niet te verwonderen dat in de meeste overeenkomsten, hoewel het dus eigenlijk niet mag, toch een indexering op basis van de consumptieprijsindex, de gezondheidsindex, ... voorzien is. 

Onthoud dus wel dat dit soort clausules eigenlijk niet geldig is. Als de klant hier moeilijk over doet, zal je die clausule dus NIET kunnen afdwingen bij een rechter.

Beluister de podcast

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 06/08/2024

Stilzwijgende verlenging van overeenkomsten bij consumenten

Als je diensten levert aan een consument via jaarabonnementen, is het vaak makkelijker om te voorzien in een stilzwijgende verlenging van de overeenkomst, in plaats van elk jaar een nieuwe overeenkomst te moeten afsluiten. Toch mag dat niet zomaar...

Er is inderdaad een regeling voor consumenten die geldt voor dienstenovereenkomsten van bepaalde duur (bijvoorbeeld 1 of 2 jaar) zoals contracten voor internet, gsm, fitness, enzovoort.

Als je in deze contracten voorziet in een automatische stilzwijgende verlenging, moet dat  op de voorzijde van het eerste blad van het contract vermeld worden, in vet gedrukte letters en in een afzonderlijk kader. Daarbij moet je ook de gevolgen van de stilzwijgende verlenging en de uiterste datum en de modaliteiten waarop de consument zich tegen de stilzwijgende verlenging kan verzetten, vermelden.

Bovendien moeten consumenten, eens het contract stilzwijgend verlengd is voor bijvoorbeeld een nieuwe periode van één jaar, steeds de mogelijkheid hebben om op elk ogenblik, zonder vergoeding, de overeenkomst op te zeggen met inachtneming van de opzeggingstermijn die in de overeenkomst is bepaald, zonder dat deze termijn meer dan twee maanden mag bedragen.

Voor contracten met andere ondernemingen blijf je vrij de precieze opzegmogelijkheden onderling overeen te komen.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 01/08/2024

Wat is een clausule van eigendomsvoorbehoud?

Een clausule van eigendomsvoorbehoud kan een bijkomende garantie zijn voor de verkoper. Zo'n clausule bepaalt dat de klant pas eigenaar wordt van de aankoop, wanneer de volledige prijs werd betaald. 

De mogelijkheid om een eigendomsvoorbehoud te voorzien is niet alleen weggelegd voor koop-verkoopovereenkomsten, maar ook voor andere soorten overeenkomsten (bv. aannemingsovereenkomsten). 

Voorwaarden voor de geldigheid van zo'n clausule

Het eigendomsvoorbehoud neem je op in een geschrift (zoals een overeenkomst, uw algemene voorwaarden, ...). Als jouw klant een consument is, dan moet zijn instemming met de clausule uit het geschrift blijken. Als de clausule is opgenomen in een overeenkomst stelt er zich geen probleem. Is de clausule opgenomen in jouw algemene voorwaarden dan kan je er dus best voor zorgen dat de klant die voorwaarden ook heeft getekend (als de algemene voorwaarden afgedrukt zijn op de achterzijde van een bestelbon, dan zet je best vooraan op de bestelbon, vlak boven de plaats waar de consument zijn handtekening moet plaatsen: ' de consument erkent de algemene voorwaarden op de achterzijde van dit formulier gelezen te hebben en integraal goed te keuren').

Risico op verlies of diefstal

Bepaal in de clausule van het eigendomsvoorbehoud meteen ook: "de klant draagt vanaf de levering het risico met betrekking tot de goederen". Normaal gaat het risico op de goederen immers pas over van zodra ook de eigendom overgaat. Door deze clausule in te lassen, leg je het risico op verlies, diefstal, .. bij de klant van zodra de levering is gebeurd.

Als jouw klant inderdaad niet betaalt, dan kan je door die clausule de goederen bij hem terughalen. Let wel: als de klant weigert de goederen terug te geven, dan mag je ze niet zomaar meenemen: je moet daarvoor in principe naar de rechter. Het spreekt voor zich dat je alle kosten die u daarvoor maakt op de klant verhaalt.

Ook als jouw klant failliet is, kan je jouw eigendom terugeisen. Je moet daarvoor wel een aangetekende brief sturen naar de curator waarbij je dat eigendomsvoorbehoud aanhaalt. Die brief moet verstuurd worden vooraleer de curator zijn zogenaamd 'proces-verbaal van verificatie van schuldvorderingen' heeft ingediend. Normaal gebeurt dat pas enkele weken na de uitspraak van het faillissement, maar je doet er dus goed aan om dit zo snel mogelijk te doen.

Als jouw klant een gerechtelijke reorganisatie aanvraagt, dan kan het eigendomsvoorbehoud jouw positie aanzienlijk versterken. Je wordt dan immers beschouwd  als een buitengewoon schuldeiser. Concreet betekent dat dat de klant jouw schuldvordering niet kan verminderen. Hoogstens kan hij je beletten jouw eigendom terug te vorderen gedurende 24 maanden (eventueel te verlengen met 12 maanden). In tussentijd moet de klant wel de intrest betalen die contractueel of wettelijk was vastgelegd. 

Pandregister

Wil je helemaal zeker zijn dat je het eigendomsvoorbehoud kan inroepen, registreer het dan in het Pandregister. 

Wat als de goederen onroerend werden of als ze vermengd werden met andere goederen?

Als de goederen onroerend werden (bijvoorbeeld een bad dat al in de badkamer van de klant werd geplaatst), dan mag je het eigendomsvoorbehoud nog steeds inroepen op  voorwaarde dat het eigendomsvoorbehoud werd ingeschreven in het pandregister. 

Werden de goederen waar het eigendomsvoorbehoud op rust, vermengd met of verwerkt tot andere goederen, dan gaat het eigendomsvoorbehoud over op de goederen of schuldvorderingen die in de plaats zijn gekomen.

Werden de goederen waar het eigendomsvoorbehoud op rust, door jouw klant intussen doorverkocht aan een andere koper, dan komt het eigendomsvoorbehoud in principe te liggen op de schuldvordering van jouw klant t.a.v. die koper (tenzij die al betaald zou hebben en ter goeder trouw is; in dat geval verlies je het eigendomsvoorbehoud);

Wat als de klant al een deel van de prijs had betaald?

De wet legt uitdrukkelijk een verrijkingsverbod op. Je mag met andere woorden niet jouw eigendom terugeisen, en tegelijkertijd de bedragen die de klant al had betaald, bijhouden.

Je moet de twee compenseren: als de waarde van het goed (op het moment dat je het terugkrijgt) hoger is dan de waarde van de betalingen die de klant nog moest doen, dan moet je het verschil aan de klant terugbetalen.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 04/10/2024

Mag je jouw aansprakelijkheid beperken?

Je mag jouw aansprakelijkheid beperken in de overeenkomst (of algemene voorwaarden), maar je mag jouw aansprakelijkheid niet uitsluiten voor opzettelijk of zware fouten van jezelf of personen die je inschakelt bij de uitvoering van de overeenkomst. Hetzelfde geldt voor het veroorzaken van fysieke of psychische schade.

Concreet betekent dat dus dat je jouw aansprakelijkheid enkel kan beperken voor eerder lichte fouten. Eigenlijk dus voor fouten die iemand anders in dezelfde situatie niet zou hebben gemaakt.

Clausules die jouw aansprakelijkheid toch verder zouden beperken, zijn ongeldig.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 01/08/2024

Kan ik kiezen voor welke rechtbank geschillen moeten worden gebracht?

Als de uitvoering van een overeenkomst niet helemaal loopt zoals gewenst, kan het in sommige gevallen nodig zijn om naar de rechtbank te gaan. En dan wil je natuurlijk niet naar een rechtbank moeten gaan die aan de andere kant van het land ligt, of (bij contracten met buitenlandse klanten) in het buitenland. 

Meestal wordt daarom een clausule opgenomen die aangeeft dat geschillen alleen kunnen worden gebracht voor de bevoegde rechtbanken van de plaats waar de onderneming gevestigd is. Zo'n clausules zijn in principe geldig tussen ondernemingen onderling, maar als jouw klant een consument is, zal dat vaak niet het geval zijn.

Opletten met consumenten

Is jouw klant een consument, dan moet zo'n bevoegdheidsbeding de consument steeds de mogelijkheid geven om eventuele rechtszaken op te starten bij de rechter van zijn woonplaats of de rechter waar de verbintenis werd uitgevoerd. In geval van een koopovereenkomst is dat laatste meestal de rechtbank van de onderneming, maar bij de levering van een dienst aan huis (bouw, thuislevering, ...) is dat de woonplaats van de consument. 

Bij koopovereenkomsten met consumenten uit het buitenland, moet je de consument steeds de mogelijkheid geven eventuele rechtszaken te kunnen opstarten bij een rechtbank in het land waar de consument woont. 

OPGELET

Handel je met consumenten uit andere EU-lidstaten, dan mag je weliswaar in jouw algemene voorwaarden wel bepalen dat het Belgische recht van toepassing is, maar dat zal niet altijd aanvaard worden. Als je je actief richt op buitenlandse Europese consumenten ( bv. door op uw website aan te geven welke de gemiddelde verzendtermijnen en verzendkosten zijn naar het buitenland), dan kunnen die buitenlandse Europese consumenten zich altijd blijven beroepen op rechtsregels uit hun eigen rechtssysteem als die  hen een grotere bescherming bieden.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 01/08/2024

Hoe kan ik een overeenkomst met een leverancier opzeggen?

In de eerste plaats moet je nakijken wat er is afgesproken in de overeenkomst of de algemene voorwaarden. Als daar een regeling is opgenomen over het opzeggen van de overeenkomst, dan moet die regeling altijd gevolgd worden. 

Is er in de overeenkomst of de algemene voorwaarden niets voorzien, dan moet je een onderscheid maken naargelang de duurtijd van de overeenkomst: 

  • gaat het om een overeenkomst met een welomschreven duur (bijvoorbeeld een overeenkomst van één jaar), dan kan je de overeenkomst niet voortijdig opzeggen. Doe je dat toch, dan zal dat gezien worden als een contractbreuk en zal de tegenpartij een schadevergoeding kunnen vragen. 
  • gaat het om een overeenkomst van onbepaalde duur, dan kan je de overeenkomst altijd opzeggen zonder schadevergoeding, op voorwaarde dat je een redelijke opzegtermijn respecteert. Hoe lang die opzegtermijn moet zijn, hangt af van de omstandigheden: hoe lang loopt de overeenkomst al, over welke bedragen ging de overeenkomst, .... Je kan in dit geval ook altijd een opzegtermijn in de overeenkomst voorzien. 

TIP: Als je de overeenkomst opzegt, doe dat dan via een aangetekende brief met ontvangstbevestiging. Dat is niet wettelijk verplicht, maar het geeft je de zekerheid dat 1) de tegenpartij de opzeg goed heeft ontvangen en 2) je vermijdt discussie over het juiste tijdstip waarop de opzeg werd gegeven. 

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 01/08/2024

Downloads

Nuttig voor jou