Bedrijven, ook kmo’s moeten verplicht hun afval sorteren. Dit betekent dat je niet zomaar al je afval in een restafvalcontainer mag gooien. Bedrijven moeten in principe 24 verschillende afvalstromen selectief inzamelen. Sinds 1 juli 2024 wordt de lijst met gescheiden te houden bedrijfsafvalstoffen nog verder uitgebreid met extra soorten bouw- en sloopafval. Uiteraard heeft niet elke kmo of elke handelszaak zoveel verschillende afvalstromen, gelukkig maar… Hoe pak je die sorteerverplichting nu slim aan? UNIZO vat de kernpunten voor je samen. 

Meestal doen bedrijven beroep op een containerfirma om verschillende selectieve afvalcontainers in te schakelen. Als je bedrijf toch nog een restfractie heeft en daarvoor een restafvalcontainer gebruikt dan moet een zogenaamd VLAREMA-contract afgesloten worden met de ophaler van het bedrijfsrestafval. Dit contract bevat informatie over de afvalfracties die men selectief moet inzamelen en die dus niet in de restafvalcontainer aanwezig/toegelaten zijn.

Als je afvalzakken gebruikt in je container bedrijfsrestafval, moeten dat transparante zakken zijn zodat een visuele controle door de inzamelaar mogelijk is. Als er een sorteerfout wordt vastgesteld, zal de inzamelaar dit melden aan jou en bijhouden in een register. Ook intern binnen het bedrijf dient men gebruik te maken van transparante zakken zodra er bedrijfsrestafval vrijkomt. Het gaat dus ook om kleine zakjes of zakken in een sorteereiland.

Afval sorteren aan de bron is een verplichting. Als je niet sorteert, ben je in overtreding met de milieuwetgeving. Bij een inspectie kan je bedrijf dus een aanmaning of een proces-verbaal krijgen. Daar kunnen boetes uit volgen. Je afvalophaler mag volgens de milieuwetgeving je bedrijfsrestafval ook niet zomaar meenemen als daar nog afvalstoffen in zitten die onder de sorteerplicht vallen. Ook je inzamelaar kan controles en boetes krijgen.

Waarom is het belangrijk om zoveel afvalstromen te sorteren?

Omdat het wettelijk verplicht is, maar ook om de latere recyclage mogelijk te maken. Om afval te kunnen recycleren moeten de verschillende afvalfracties (etensresten, papier/karton, PMD, etc….) eerst correct gesorteerd worden en selectief aangeboden worden. Men spreekt van ‘bronsortering’.  Dit zorgt voor een betere en hoogwaardige recyclage. Zo worden grondstoffen effectief gerecycleerd en komen we een stapje dichter bij een circulaire economie.

Maximaal sorteren is niet alleen wettelijk verplicht en goed voor het milieu, het is ook positief voor het bedrijfsfinanciën, want in principe zijn restafvalfracties/restafvalcontainers steeds duurder dan selectieve afvalcontainers met slechts één soort recycleerbaar afval. Het komt er dus op aan om de fractie bedrijfsrestafval tot een strikt minimum te beperken. 

Gemeentelijke ophaling

Als je een kleiner bedrijf hebt met enkel afval dat qua ‘aard, samenstelling en hoeveelheid’ vergelijkbaar is met het afval van gezinnen, kan je met dit bedrijfsafval wellicht ook terecht bij de gemeentelijke inzamelsystemen zoals de huis-aan-huis-inzamelingen of het gemeentelijke recyclagepark. Het gaat dan bijvoorbeeld om een beperkte hoeveelheid papier en karton of een occasionele PMD-zak. Voor restafval geldt meestal de hoeveelheidsbeperking van maximaal 3 restafvalzakken van 60 liter.

Kom jij in aanmerking voor premies?

Voor verpakkingsafval van bedrijven zoals bijvoorbeeld kunststoffolies, kan je onder voorwaarden eventueel premies ontvangen van de organisatie Valipac. Door samen te werken met een privé-afvalophaler aangesloten bij Valipac kan je tot vier premies ontvangen voor de selectieve inzameling van verpakkingsmateriaal: een startpremie, een containerpremie, een recyclagepremie, en een zogenaamde zakpremie. De startpremie is bedoeld voor bedrijven die voor het eerst een rolcontainer of afzetcontainer plaatsen voor een correcte sortering en inzameling van hun bedrijfsmatig verpakkingsmateriaal. Het gaat om een éénmalige premie van € 150.De recyclagepremie kan men bijvoorbeeld bekomen voor plastic verpakkingsafval dat selectief in één container ingezameld wordt en afgevoerd wordt voor recyclage. De recyclagepremie wordt pro rata berekend op het aantal ton gesorteerd verpakkingsafval dat wordt gerecycleerd. 

Tips om voordelig te sorteren
  • Neem contact op met één van de containerfirma’s die op de markt aanwezig zijn voor een geschikte afzet- of rolcontainer (of geschikte zakken) om je verschillende afvalfracties in te verzamelen. In geval van een horecazaak zal dat – afhankelijk van de hoeveelheden die vrijkomen – wellicht moeten voor papier/karton, glas, PMD, keukenafval en etensresten. Bekijk met je afvalophaler welke containers het best geschikt zijn en welke inzamelfrequentie het best tegemoet komt aan de hoeveelheden van de verschillende afvalfracties die je produceert. 
  • Zorg voor verschillende goede afvalbakken op de werkplek, en bij voorkeur ook op alle plaatsen waar mensen eten, drinken of vaak langskomen. Groepeer ze in sorteereilanden, zo ziet iedereen meteen dat er gesorteerd wordt en dat niet alles in dezelfde bak gaat. 
  • Informeer en communiceer naar je personeel: zorg ervoor dat je duidelijk uitlegt dat er gesorteerd moet worden, en voorzie een label voor elke afvalbak. Ideaal is een combinatie van pictogrammen en tekst. Fost Plus biedt daarvoor stickers aan via de Sorteerwinkel.

Nuttig voor jou