Informatie

Wat is de procedure van gerechtelijke reorganisatie en waarmee moet ik rekening houden?

Je onderneming krijgt te maken met betalingsproblemen. Je weet echter dat, indien je een haalbaar afbetalingsplan kan bekomen met enkele of alle schuldeisers, dat je die financiële problemen wel te boven kan komen en zo je onderneming kan redden van het faillissement. Dan is de procedure van gerechtelijke reorganisatie misschien wel iets voor jou (voorheen bekend als WCO-procedure). Kom hieronder meer te weten over het doel, de verschillende mogelijkheden en de gevolgen van de procedure.

Wil je weten hoe je de opening van de procedure moet aanvragen, klik dan hier.

1. Wat is het doel van de gerechtelijke reorganisatie?

De gerechtelijke reorganisatie heeft als doel om onder toezicht van de rechter, de continuïteit van een onderneming in moeilijkheden of haar activiteiten te behouden. Om in aanmerking te komen voor de GRP, moet je dus aantonen dat de continuïteit van je onderneming onmiddellijk of op termijn bedreigd is.

Om de continuïteit te behouden kan tijdens de gerechtelijke reorganisatie gestreefd worden om

Vanaf de aanvraag van de procedure (tot aan het moment van de afsluiting ervan) geniet je bovendien al van bescherming tegen je schuldeisers (“opschorting”). Zo kan je onder andere niet meer failliet verklaard worden. Die bescherming heeft als doel de onderhandelingen in het kader van de gerechtelijke reorganisatie goed te laten verlopen. Zie daarover meer hieronder meer.

A. Een minnelijk akkoord

Je kan ervoor kiezen om onder toezicht van de gedelegeerd rechter een minnelijk akkoord te bereiken met minstens twee schuldeisers. Dat akkoord kan bv. een afbetalingsplan zijn, een gedeeltelijke kwijtschelding,… Een belangrijk verschil met het collectief akkoord (zie hieronder), is dat de schuldeisers met wie je een akkoord wil sluiten allemaal akkoord moeten gaan (bij een collectief akkoord moet enkel de meerderheid van de schuldeisers akkoord gaan). Je bent hier dus afhankelijk van de goede wil van je schuldeisers. Je kan de rechter wel vragen om betalingstermijnen toe te staan, die dan wel opgelegd kunnen worden aan de schuldeisers.

Wanneer een minnelijk akkoord is bereikt, wordt het akkoord door de rechtbank bindend verklaard en  sluit de rechtbank de procedure van gerechtelijke reorganisatie af.

B. Een collectief akkoord

Je kan er ook voor kiezen om, onder toezicht van de gedelegeerd rechter, een collectief akkoord te sluiten. De procedure van het collectief akkoord houdt in dat je een reorganisatieplan voorstelt aan al je schuldeisers. Samengevat, houdt een reorganisatieplan in dat je een afbetalingsplan voorstelt van het geheel of een deel van je schulden over een periode van maximum vijf jaar. Een deel van de schulden kan hieronder dus worden kwijtgescholden. In tegenstelling tot de procedure van het minnelijk akkoord moeten niet al je schuldeisers akkoord gaan met het reorganisatieplan. Het volstaat dat de meerderheid van de schuldeisers akkoord gaat. Het reorganisatieplan wordt daardoor ook bindend t.o.v. schuldeisers die niet akkoord zijn gegaan.

Wanneer een collectief akkoord is bereikt, wordt het akkoord door de rechtbank bindend verklaard en de sluit de rechtbank de procedure van gerechtelijke reorganisatie af.

C. Overdracht onder gerechtelijk gezag

Tot slot is er nog de overdracht onder gerechtelijk gezag. Dat houdt in dat het geheel of een gedeelte van de activiteiten van je onderneming overgedragen wordt naar een andere onderneming. Het organiseren en realiseren van de overdracht gebeurt door een gerechtsmandataris.

Wanneer de overdracht onder gerechtelijk gezag is gerealiseerd, sluit de rechtbank de procedure af.

Wat de gevolgen zijn van de overdracht onder gerechtelijk gezag voor jouw personeel, kan je hier lezen.

2. Wat zijn de gevolgen van de (aanvraag tot) opening van de procedure?

Het openen van een procedure van gerechtelijke reorganisatie heeft belangrijke gevolgen waar je zeker rekening mee moet houden.

A. Publicatie in het Belgisch Staatsblad

Wanneer je de opening van de procedure van gerechtelijke reorganisatie aanvraagt, wordt dit gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Iedereen (klanten, leveranciers, kredietverstrekkers,…) zal dus kunnen zien dat je financiële problemen hebt.

B. Bescherming tegen schuldeisers

De mate van bescherming hangt af van het stadium van de procedure waarin je je bevindt.

Vanaf de aanvraag tot opening van de procedure (dus door de loutere neerlegging van het verzoekschrift) tot aan het moment dat de rechtbank de procedure opent of afwijst geniet je als schuldenaar-onderneming al van een belangrijke bescherming tegen je schuldeisers (zgn. “mini-opschorting”).

  • Je (on)roerende kunnen niet meer worden verkocht als gevolg van een uitvoerbare titel. Dat geldt echter enkel voor schulden die al bestonden vóór de opening van de procedure werd aangevraagd (zgn. “schuldvordering in de opschorting” of “oude schulden”);
  • Je kan niet meer failliet worden verklaard (tenzij je zelf aangifte doet).

Als de rechtbank beslist om de procedure te openen (in principe binnen 15 dagen na de aanvraag tot opening van de procedure), dan geniet je nog een uitgebreidere bescherming tegen je schuldeisers. Die bescherming geldt tot op het moment dat de procedure afgesloten wordt (bv. wanneer de rechtbank het minnelijk of collectief akkoord bindend heeft verklaard t.o.v. de schuldeisers). Die bescherming geldt voor een periode van maximum zes maanden, maar je kan de rechtbank vragen om de periode van bescherming te verlengen tot maximum twaalf maanden na de opening van de procedure.

  • Je kan niet meer failliet worden verklaard;
  • Voor “oude schulden” kunnen je (on)roerende kunnen niet meer worden verkocht als gevolg van een uitvoerbare titel;
  • Voor oude schulden kan er geen enkel (uitvoerend of bewarend) beslag worden gelegd;
  • Beslagen die al gelegd zijn behouden hun bewarend karakter, maar de ondernemingsrechtbank kan het beslag wel opheffen indien dat geen beduidend nadeel brengt aan de schuldeiser;
  • De (gewezen) echtgeno(o)t(e) of (gewezen) wettelijk samenwonende partner genieten mee van de bescherming, voor zover ze persoonlijk medeverbonden zijn voor jouw contractuele schulden die verbonden zijn met jouw beroepsactiviteit. Ze genieten niet mee van de bescherming voor persoonlijke of gemeenschappelijke schulden op basis van de overeenkomsten die door hen gesloten zijn (al dan niet samen met jou) en die vreemd zijn aan jouw beroepsactiviteit;
  • De medeschuldenaars en/of borgen kunnen in principe wel nog steeds worden aangesproken. Natuurlijke personen die kosteloos voor jou een persoonlijke zekerheid hebben gesteld kunnen aan de rechtbank wel vragen dat zij ook bescherming genieten door aan te tonen dat het bedrag van de zekerheid niet evenredig is met hun mogelijkheid om de schuld terug te betalen.

Je mag wel nog steeds vrijwillige betalingen doen aan je schuldeisers, op voorwaarde dat die betalingen vereist zijn voor de continuïteit van de onderneming.

Let op! De hierboven beschreven bescherming geldt enkele voor oude schulden. Voor nieuwe schulden (facturen die onbetaald zijn voor goederen of diensten die dateren van na de opening van de procedure), geldt die bescherming niet!

Heeft jouw klant een procedure van gerechtelijke reorganisatie aangevraagd? Ontdek dan hier wat jouw rechten zijn.

C. (In principe geen) gevolgen voor lopende overeenkomsten

De procedure van gerechtelijke reorganisatie maakt in principe geen einde aan lopende overeenkomsten. Elk beding dat iets anders zou bepalen, is niet geldig. Een ontbindende voorwaarde in een overeenkomst die bepaalt dat de overeenkomst van rechtswege wordt beëindigd als je de opening van een procedure van gerechtelijke reorganisatie aanvraagt, heeft dus geen effect.

Je hebt wel de keuze om, in het belang van het slagen van de procedure van gerechtelijke reorganisatie, een lopende overeenkomst niet langer uit te voeren.

Voorwaarden waaronder je de uitvoering van lopende overeenkomsten kan opschorten:  

  • De beslissing om de overeenkomst niet uit te voeren is noodzakelijk om een reorganisatieplan goedgekeurd te krijgen of om de overdracht onder gerechtelijk gezag te laten slagen;
  • De medecontractant moet verwittigd worden. Medecontractanten mogen dan ook zelf hun eigen prestaties opschorten en een schadevergoeding vorderen (die dan wel deel vormt van het afbetalingsplan en dus een “oude schuld” is). Zij kunnen geen einde maken aan de overeenkomst louter en alleen op grond van jouw beslissing tot eenzijdige opschorting van de uitvoering hiervan. Ze de overeenkomst wel beëindigen indien je voorafgaand aan de procedure van gerechtelijke reorganisatie een wanprestatie hebt begaan, en je die wanprestatie niet ongedaan maakt binnen 15 dagen na hiervoor in gebreke te zijn gesteld.

Let op: het recht om de uitvoering van je contractuele verplichting op te schorten geldt niet voor arbeidsovereenkomsten!

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 29/11/2024

Hoe moet ik de procedure van gerechtelijke reorganisatie aanvragen?

Om de procedure van gerechtelijke reorganisatie te openen, moet je een verzoekschrift richten aan de ondernemingsrechtbank. Bij dat verzoekschrift moeten de volgende documenten zitten:

  1. een uiteenzetting van de gebeurtenissen waarop je verzoek is gegrond en waaruit blijkt dat naar jouw oordeel de continuïteit van jouw onderneming onmiddellijk of op termijn bedreigd is;
  2. een aanwijzing van de doelstelling of de doelstellingen waarvoor je het openen van de procedure aanvraagt;
  3. de vermelding van een elektronisch adres waarop je zolang de procedure duurt, kan worden bereikt en waaruit je de ontvangst kan melden van de ontvangen mededelingen;
  4. de twee recentste jaarrekeningen die volgens de statuten hadden moeten neergelegd zijn en de eventueel nog niet neergelegde jaarrekening van het laatste boekjaar of, indien je onderneming geen rechtspersoon is, de twee recentste aangiftes in de personenbelasting;
  5. een boekhoudkundige staat die het actief en het passief weergeeft en de resultatenrekening die maximum drie maanden oud is, opgesteld met de bijstand van een bedrijfsrevisor, een externe accountant, een externe erkend boekhouder of een externe erkende boekhouder-fiscalist;
  6. een begroting met een schatting van de inkomsten en uitgaven voor ten minste de duur van de gevraagde opschorting, opgesteld met de bijstand van een externe accountant, een externe erkende boekhouder, een externe erkende boekhouder-fiscalist of een bedrijfsrevisor;
  7. een volledige lijst van de erkende of beweerde schuldeisers in de opschorting, met vermelding van hun naam, hun adres, het bedrag van hun schuldvordering, en met de bijzondere vermelding van de hoedanigheid van buitengewone schuldeiser in de opschorting en van het goed dat is belast met een zakelijke roerende zekerheid of een hypotheek of dat eigendom is van de betrokken schuldeiser;
  8. de maatregelen en voorstellen die je overweegt om de rendabiliteit en de solvabiliteit van je onderneming te herstellen, om een eventueel sociaal plan in te zetten en om de schuldeisers te voldoen;
  9. een toelichting omtrent de wijze waarop je voldaan hebt aan de wettelijke of conventionele verplichtingen de werknemers of hun vertegenwoordigers in te lichten of te raadplegen;
  10. de lijst van vennoten indien je ondernemingen een rechtspersoon is waarvan de vennoten onbeperkt aansprakelijk zijn,  en het bewijs dat de vennoten op de hoogte werden gebracht;
  11. een kopie van de exploten van bevel en van uitvoerende roerende en onroerende beslagen, zoals deze verschijnen in het centraal bestand van berichten van beslag, delegatie en overdracht en collectieve schuldenregeling, in het geval dat je de schorsing van de werkzaamheden van verkoop op onroerend uitvoerend beslag vraagt;
  12. alle andere stukken die je nuttig acht om het verzoek toe te lichten.

Het verzoekschrift en de documenten moeten aan de ondernemingsrechtbank overgemaakt worden via het Centraal Register Solvabiliteit. Een procedure van gerechtelijke reorganisatie aanvragen, vergt dus de nodige voorbereiding. Je moet er ook bepaalde externe economische experten bij betrekken. Neem dus je tijd, en zorg dat je weet wat je wil. Zo vergroot je ook de kans op succes van de procedure. Begeleiding nodig bij het opstarten van een procedure gerechtelijke reorganisatie? Contacteer Dyzo of je advocaat.

OPGELET

Wanneer je (één van) bovenstaande documenten niet bijvoegt bij het verzoekschrift waarin je de procedure van gerechtelijke reorganisatie aanvraagt, dan moet de rechter je verzoek normaalgezien in ieder geval afwijzen.

De wet van 21 maart 2021 (BS 26 maart 2021) voorziet echter dat de rechter de aanvraag tot opening van de procedure niet meer in ieder geval moet afwijzen indien een document ontbreekt. Het is op dit moment dus niet meer noodzakelijk dat je alle hierboven opgesomde documenten aan de rechtbank overmaakt op het moment van de aanvraag tot opening van de procedure gerechtelijke reorganisatie. De versoepelingen zijn in werking getreden op 26 maart 2021 en zijn (behoudens verlenging) van toepassing tot 30 juni 2021.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 29/11/2024

Ik twijfel om de gerechtelijke reorganisatie aan te vragen, uit vrees voor reputatieschade. Heb ik nog mogelijkheden?

Het aanvragen en openen van een gerechtelijke reorganisatie wordt bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad en iedereen zal dus weten dat je financiële moeilijkheden hebt. Daarom twijfel je om de gerechtelijke reorganisatie aan te vragen. Maar zijn er nog mogelijkheden om je onderneming te redden die in tijdelijke financiële moeilijkheden zit? Hieronder geven we je er twee: het voorbereidend akkoord en het buitengerechtelijk minnelijk akkoord.

Het buitengerechtelijk minnelijk akkoord

Een andere mogelijkheid is het onderhandelen van een buitengerechtelijk minnelijk akkoord, eventueel met bijstand van een ondernemingsbemiddelaar. Die mogelijkheid bestaat al geruime tijd. Hier onderhandel je eveneens met enkele of alle schuldeisers over een afbetalingsplan, waaronder bijvoorbeeld ook een bepaalde schuld kan worden kwijtgescholden. Die onderhandelingen vinden dus plaats buiten het kader van een gerechtelijke procedure. Ben je tot een akkoord gekomen, dan wordt dit neergelegd in Regsol. Het is dus niet publiek beschikbaar. Een groot verschil met de procedure van het voorbereidend akkoord is dat enkel de schuldeisers die instemmen met het minnelijk akkoord, hierdoor gebonden zijn. Je kan dus een regeling maken met enkele schuldeisers, maar dan zal dat enkel hen binden. De procedure is dus voornamelijk geschikt wanneer je een beperkt aantal schuldeisers hebt en jullie een goede verstandhouding hebben.

Je kan de rechtbank ook vragen om het akkoord goed te keuren. Voor je schuldeisers heeft dat als voordeel dat ze hierdoor een uitvoerbare titel krijgen. Indien je gemaakte afspraken niet zou naleven, dan hebben je schuldeisers meteen een titel in handen waarmee ze naar de gerechtsdeurwaarder kunnen gaan zonder hiervoor eerst naar de rechtbank te moeten gaan. Let op! Ook hier heeft het gebrek aan bekendmaking van (het onderhandelen van) een minnelijk akkoord tot gevolg dat je geen bescherming geniet tegen schuldeisers.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 29/11/2024

Mijn klant is in gerechtelijke reorganisatie, wat nu?

Als je klant een procedure van gerechtelijke reorganisatie aanvraagt, krijgt hij een verregaande bescherming tegen schuldeisers. Wanneer de rechtbank de procedure van gerechtelijke reorganisatie daadwerkelijk opent, is die bescherming nog uitgebreider. Hieronder geven we je meer uitleg hoe je het best handelt om je rechten te laten gelden in de procedure. Daarnaast zijn er ook nog mogelijkheden die je kan benutten waar het aanvragen en openen van een procedure van gerechtelijke reorganisatie geen effect op heeft.

Voor meer informatie over de procedure van de gerechtelijke reorganisatie klik hier.

1. Hoe moet ik mijn rechten laten gelden in de procedure van gerechtelijke reorganisatie?

Bij het verzoek tot gerechtelijke organisatie, is je klant verplicht om een volledige lijst van schuldeisers en het bedrag van hun schuldvordering over te maken aan de rechtbank. Wanneer de rechtbank de aanvraag tot opening van de procedure van gerechtelijke reorganisatie goedkeurt, is je klant verplicht om de schuldeisers die op de lijst staan binnen de 8 dagen na dit vonnis op de hoogte te brengen. Dat gebeurt normaalgezien per e-mail. Wanneer je de e-mail ontvangt, controleer je dus best meteen of de bedragen van de openstaande facturen kloppen. Indien dat niet het geval is, moet je zo snel mogelijk reageren en dat laten weten aan je klant.

Wanneer de rechtbank de gerechtelijke reorganisatie heeft goedgekeurd, heb je als schuldeiser ook het recht om het dossier te raadplegen. Dat kan via het digitaal platform RegSol.

Bij de procedure van het collectief akkoord krijgen schuldeisers ook de kans om het reorganisatieplan al dan niet goed te keuren op de zitting die de rechtbank daartoe organiseert. Als je klant je nog grote bedragen verschuldigd is, is het aan te raden om op de zitting aanwezig te zijn en voor of tegen te stemmen.

2. Welke maatregelen kan ik nemen om de negatieve impact van de procedure te beperken?

Ongeacht of je klant een procedure van gerechtelijke reorganisatie heeft geopend of aangevraagd, zijn er nog enkele mogelijkheden om jouw schade te beperken.

  • Voor nieuwe facturen kan je strengere betalingsvoorwaarden opleggen (bv. contante betaling). Nieuwe facturen die onbetaald zijn (voor goederen of diensten die dateren van na de opening van de procedure), kan je wel invorderen.
  • Je eigen verbintenissen opschorten: zolang je klant niet betaalt, kan je ook je eigen verplichtingen opschorten. Je kan dus perfect tegen je klant in gerechtelijke reorganisatie zeggen dat je niet langer levert, zolang de betaling uitblijft.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 29/11/2024

Nuttig voor jou