Wat voor werknemer kan u aanwerven?

In principe kan in België elke vennootschap en iedereen die meerderjarig is, personeel aanwerven en zich dus werkgever noemen. Een werknemer is dan iemand die zich verbindt om tegen loon en onder gezag van een werkgever arbeid te verrichten.

Er zijn in totaal meer dan 30 werknemersstatuten, waarvan de belangrijkste de arbeiders en de bedienden zijn.  Maar ook dienstboden, huispersoneel, leercontracten en jobstudenten komen vaak voor. We beperken ons hier verder tot het vast aanwerven van een arbeider of bediende, tot nader order nog steeds verschillende statuten, gebaseerd op  ‘handenarbeid’ of ‘hoofdarbeid’.

Zeker in bepaalde beroepen (bakkers, kappers…) werken veel zelfstandigen met een leercontract: een speciaal contract waardoor jongeren van 15 tot 18 jaar, naast hun algemene vorming, ook praktische ervaring kunnen opdoen om later al dan niet zelfstandig dit beroep uit te oefenen. De loonkost van een leerling is aanzienlijk lager dan die van een gewone werknemer, maar u moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen en werken onder toezicht van een leersecretaris.  Info: www.leertijd.be.

Een interessante en nog te weinig gebruikte formule is de IBO, de individuele beroepsopleiding op de werkvloer, onder toezicht van de VDAB.  U betaalt daarvoor geen loon of RSZ, enkel een productiviteitsvergoeding. Maar als de opleiding, die 1 tot 6 maanden kan duren, succesvol wordt afgerond, bent u wel verplicht om de werknemer onmiddellijk een contract voor onbepaalde duur te geven en hem minstens even lang in dienst te houden als de duur van de opleiding.  Info: www.vdab.be/ibo.

Opgelet: mensen die niet onder uw gezag werken, zoals een zelfstandige, kunt u uiteraard niet als werknemer aanwerven.

Een gepensioneerde kan wel, maar die mag maar tot een bepaalde inkomensgrens bijverdienen, anders wordt het pensioen verminderd met het percentage waarmee het grensbedrag van de toegelaten arbeid wordt overschreden of zelfs helemaal geschorst. Sinds 2015 mogen gepensioneerden die ofwel een loopbaan van 45 jaar hebben, ofwel de leeftijd van 65 jaar bereikt hebben, onbeperkt bijverdienen. Info: Mag ik nog bijverdienen als ik op pensioen ben? | RSVZ

Uw echtgenote kan als werknemer werken, als een gezagsrelatie kan worden aangetoond.

 

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 24/02/2023

Hoe kies je geschikt personeel?

Onderschat het belang van het sollicitatiegesprek niet: iemand aanwerven kost veel geld, een verkeerde aanwerving is dan ook heel duur. Hoe bereid je een sollicitatiegesprek voor? Maak op voorhand een duidelijke afspraak met de kandidaat: waar en wanneer gaat het gesprek door, wie zal het gesprek voeren, zijn er ook (praktische) tests? Kijk intern wie de juiste mensen zijn om het gesprek te voeren. Maak een lijst van onderwerpen die je wil bespreken met de kandidaten.

Lees hieronder hoe je dat doet of ga meteen naar STAP 3: Welke verplichtingen als je iemand aanwerft?

Hoe verloopt een gesprek?

  • Begin met de sollicitant op zijn gemak te stellen, bijvoorbeeld door te vragen naar de rit naar het bedrijf, hem iets te drinken aan te bieden...
  • Stel open vragen die relevant zijn voor de inhoud van de functie: ervaring, opleiding, kennis... Durf door te vragen. Zo krijg je een goed zicht op de werkelijke kennis en ervaring.
  • Stel vragen die een zicht geven op de persoonlijkheid van de kandidaat. Is hij extravert, een volger, een leiderstype?
  • Laat de kandidaat ook zelf vragen stellen.
  • Vertel over de onderneming, de afdeling waar de kandidaat zou terechtkomen en de functie.
  • Beëindig het gesprek met een duidelijke afspraak over wanneer je iets zal laten weten en wat dan eventueel de volgende stappen zijn.
  • Neem steeds nota’s tijdens het gesprek, zodat je nadien een goede vergelijking kan maken.

Wat na het gesprek?

Na de gesprekken leg je de verschillende kandidaten naast elkaar. Bij twijfel kan je er twee of drie uitnodigen voor een extra gesprek, bijvoorbeeld met een bijkomende gesprekspartner. Wat ook het resultaat is, hou je aan de afspraak die je met de kandidaat maakte. Geef feedback! Sollicitatiefeedback geven heeft alleen voordelen, zowel voor jou als werkgever, als voor de werkzoekende.

  • Zo helpt de feedback VDAB om enkel de meest geknipte kandidaten te selecteren en stijgt zo de kans dat de vacature sneller ingevuld geraakt.
  • Ook voor de werkzoekende is eerlijke feedback erg waardevol. Zo ontdekt hij of zij wat de sterke punten zijn en waar hij of zij nog aan kan werken.
  • Heb je minder goede ervaringen met de sollicitant of zijn er problemen? Geef ook deze feedback door aan VDAB.

EXTRA

Checklist "Hoe kies je de meest passende medewerker voor jouw onderneming?"

Feedback geven aan VDAB kan heel eenvoudig:

  1. Online
  • Surf naar www.vdab.be/werkgevers en meld je aan in ‘mijn vdab’.
  • Klik op ‘mijn jobs’ en selecteer de vacature.
  • Klik op de kandidaat waarvoor je feedback wil geven.
  • Kies de gepaste feedbackoptie (sollicitatieprocedure bezig, aangeworven, niet aangeworven, ...)
  • Geef je feedback en klik op ‘bewaar’.
  1. Bel of mail je contactpersoon bij VDAB.
  2. Neem contact op met de Servicelijn op het nummer 0800 30 700.

TIP

Een sollicitatiegesprek is vaak maar één element uit een reeks stappen die een kandidaat moet doorlopen. Daarnaast selecteer je ook op basis van:

  • CV en formaliteiten
  • Praktische tests, bijvoorbeeld door de kandidaten een pitch te laten doen
  • Tests (talenkennis, intelligentie, assessment...)
CONCLUSIE
  • Bereid een gesprek goed voor en bepaal de criteria die je zal hanteren.
  • Pak een gesprek gestructureerd aan en neem nota’s.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 06/09/2024

Welke verplichtingen heb je als je (voor het eerst) personeel aanwerft?

  1. RSZ-aansluitingsnummer aanvragen. Al wie personeel wil tewerkstellen, moet zich inschrijven bij de FOD Sociale Zekerheid en een RSZ-nummer aanvragen.
  2. DIMONA-aangifte. Wanneer je een nieuwe werknemer aanwerft, moet je een DIMONA- aangifte (Declaration Immediate / Onmiddellijke Aangifte) doen.
  3. Aansluiten bij een kinderbijslagfonds. Vanaf 1 januari 2019 ben je als werkgever niet langer verplicht om je aan te sluiten bij een kinderbijslagfonds. Jouw werknemer kan dan vrij kiezen bij welk kinderbijslagfonds hij zich aansluit.
  4. Aansluiten bij een vakantiefonds. Als je arbeiders in dienst hebt, moet je je ook aansluiten bij een vakantiefonds dat voor jouw vakgebied bevoegd is.
  5. Aansluiten bij een erkend sociaal secretariaat. Verplicht is het niet, maar het is aangeraden een beroep te doen op een erkend sociaal secretariaat voor het vervullen van de vele uiteenlopende sociaalrechtelijke formaliteiten in het kader van een aanwerving. Daarvoor kan je terecht bij Liantis sociaal secretariaat.
  6. Externe Dienst voor preventie en bescherming op het werk. Voor bepaalde aspecten inzake welzijn op het werk moet je een externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk inschakelen. Daarvoor kan je terecht bij Liantis risk preventie en welzijn.
  7. Aansluiten bij een arbeidsongevallenverzekering. Iedere bedrijfsleider die personeel in dienst heeft, moet zich aansluiten bij een erkende verzekeringsmaatschappij of een gemeenschappelijk fonds. Je kan terecht bij Liantis risk solutions.
  8. Personeelsregister aanleggen en aanvullen. Bij werknemers die niet onder DIMONA vallen (stagiairs, PWAers, vrijwilligers, ), kan je hun in- en uitdiensttreding niet elektronisch aangeven. In plaats daarvan moet je een personeelsregister bijhouden. Op elke plek waar je die werknemers tewerkstelt, moet zo’n personeelsregister zijn.
  9. Een arbeidsreglement opstellen. Zodra je werknemers in dienst hebt, is een arbeidsreglement verplicht. Laat je hiervoor bijstaan door een sociaal secretatiaat zoals Liantis.
  10. Opmaken van arbeidsovereenkomst. Voor elke werknemer die je in dienst neemt, moet je een arbeidsovereenkomst afsluiten. Hier kan je terecht voor een model van arbeidsovereenkomst!

Liantis (Sociaal secretariaat)

Laat je bijstaan door Liantis! Je kan bij Liantis terecht voor alle verplichtingen, maar ook voor een vlotte opstart, deskundige informatie en handig advies op maat van je onderneming en sector. Meer info op: www.liantis.be. Je vindt er o.a. een e-book rond het starten met personeel. 

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 06/09/2024

Strijd tegen discriminatie bij aanwerving: Wat houden de Brusselse praktijktesten juist in?

Vervolledig je lidmaatschap om het volledig potentieel van jouw UNIZO account te ontgrendelen!

Bekijk jouw lopend ledenvoordeel, je UNIZO producten, persoonlijke contacten, handige tools en aan welke organisaties je gelinkt bent.

Ik wil lid worden

Meld je aan

Tegen het advies van UNIZO in, heeft de Brusselse ... De rest van de inhoud op deze pagina is afgeschermd voor leden of ingelogde gebruikers. Als UNIZO-lid heb je unieke voordelen op onze website, waardoor je een exclusieve toegang hebt tot waardevolle informatie en middelen die specifiek zijn afgestemd op jouw behoeften.

Neem de tijd om je lopende ledenvoordelen grondig te bekijken en ontdek de privileges die je geniet als UNIZO-lid. Dit inzicht kan van onschatbare waarde zijn voor jouw onderneming en helpt je om het maximale uit je lidmaatschap te halen. Verken ook de diverse UNIZO producten die voor jou beschikbaar zijn en begrijp hoe deze jouw zakelijke doelen kunnen ondersteunen.

Je persoonlijke contacten binnen het UNIZO-netwerk zijn waardevol; bekijk welke connecties je hebt opgebouwd en overweeg hoe je deze relaties verder kunt versterken. Het delen van ervaringen en inzichten met andere ondernemers kan leiden tot waardevolle kansen en synergieën. Maak daarnaast gebruik van de handige tools die UNIZO aanbiedt om je onderneming efficiënter te beheren en beter in te spelen op uitdagingen.

Het is ook essentieel om bewust te zijn van de organisaties waarmee je gelinkt bent. Begrijp de samenwerkingsverbanden en partnerschappen die UNIZO heeft, en overweeg hoe deze connecties kunnen bijdragen aan jouw zakelijke groei. Door betrokken te zijn bij de bredere zakelijke gemeenschap, haal je het meeste uit je UNIZO lidmaatschap.

 

Het statuut van de werknemer in de kinderopvang

In onderstaande kennisclip kom je meer te weten over het statuut van een werknemer in de kinderopvang. Welke verplichtingen zijn er verbonden aan het statuut van werknemer en wat zijn hun rechten?

Bekijk zeker ook de vergelijking van de sociale rechten voor de statuten zelfstandige en werknemer onderaan deze pagina (download onderaan toevoegen)[EL1] 

 [EL1]Overzicht statuten 2022.pdf

Het statuut werknemer in de kinderopvang

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 01/06/2024

Werken met vrijwilligers in de kinderopvang

Naast je vaste personeelsleden kunnen kinderdagverblijven die de vorm hebben van een vzw ook werken met vrijwilligers voor bepaalde taken. Denk maar aan een wekelijks voorleesmoment of wat extra hulp bij een uitstap. Hier zijn wel een aantal voorwaarden die je in het achterhoofd dient te houden. Alles over het statuut van vrijwilliger in de kinderopvang kom je te weten in onderstaande kennisclip.

Het statuut vrijwilliger in de kinderopvang

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 01/06/2024

Kan ik asielzoekers inschakelen in mijn onderneming?

Asielzoekers zijn mensen die een aanvraag om internationale bescherming indienen bij de Dienst Vreemdelingenzaken om erkend te worden als vluchteling, zoals gedefinieerd in de Conventie van Genève. Een asielzoeker moet zich, na de aanmelding bij de Dienst Vreemdelingenzaken, aanmelden bij het gemeentebestuur van de woonplaats (bijvoorbeeld waar het opvangcentrum is gelegen). 
  
Het gemeentebestuur overhandigt de asielzoeker een attest van immatriculatie model A (oranje kaart) met een geldigheidsduur van 4 maanden én kan telkens 4 maanden verlengd worden Deze oranje kaart is het verblijfsdocument van de asielzoeker. 
  
Na een wachtperiode van 4 maanden, heeft de asielzoeker van rechtswege recht om te werken, tenzij hij/zij in die periode al een betekening heeft ontvangen van een weigeringsbeslissing van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen.  Asielzoekers die dus nog maar pas hun asielaanvraag hebben ingediend, komen nog niet in aanmerking voor aanwerving. Of een asielzoeker mag werken of niet, is terug te vinden op die oranje kaart.  
 
  
Op de dag dat de beslissing door het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen of door de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, wordt betekend, vervalt het recht op arbeid: 
•    Ofwel is er een negatieve beslissing en dan vervalt het recht op verblijf en dus ook het recht op werken. 
•    Is de beslissing positief, dan is de asielzoeker een erkend vluchteling en is er geen bijkomende arbeidsvergunning meer vereist. 
  
In het geval van een negatieve beslissing is het dus van groot belang dat je hier als werkgever kennis van hebt, anders stelt je iemand illegaal tewerk. 
 
Eens een asielzoeker zijn erkenning als erkend vluchteling heeft, geniet hij/zij als erkend vluchteling van dezelfde rechten (en plichten) als een Belg. Op vlak van tewerkstelling of het starten van een eigen zaak, zijn er geen bijkomende voorwaarden. 
  

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 06/09/2024

Tools

Nuttig voor jou