Content van je jobstudent

Sinds de invoering van het eenheidsstatuut voor arbeiders en bedienden is ‘de proeftijd’ als algemeen principe afgeschaft. Enkel voor jobstudenten en uitzendkrachten blijft een - heel korte - proefperiode van drie werkdagen bestaan. In die periode kan je dag op dag afscheid nemen, mocht het met de jobstudent niet lukken.

Deze korte proefperiode geldt van rechtswege voor alle contracten met jobstudenten. Ook als je ze niet vermeldt in het contract, kan je ze inroepen.

Wil je op een flexibelere manier met jobstudenten werken, dan kan je ze inschakelen via een uitzendkantoor.

Na de proefperiode van 3 dagen kan je overeenkomst nog steeds voortijdig stopzetten door het betekenen van een (verkorte opzeggingstermijn) in functie van de duur van de verbintenis van de student in zijn functie:

Er zijn steeds vaker studenten die een vakantiejob zoeken. Als werkgever zijn die jobstudenten een relatief voordelige manier om tijdelijke pieken in uw onderneming op te vangen of vakantiegangers te vervangen. Zo geldt er voor jobstudenten bijvoorbeeld een verlaagde RSZ-bijdrage. Natuurlijk hoeft dat niet per se tijdens een schoolvakantie te zijn, u kan jobstudenten ook na de schooluren of tijdens de weekends inzetten. Wat zijn de regels?

Studenten

Een student is niet onderworpen aan de gewone RSZ als hij aan een aantal voorwaarden voldoet. Hij en zijn werkgever zijn dan geen gewone socialezekerheidsbijdragen verschuldigd, maar enkel een "solidariteitsbijdrage" (= 8,13% waarvan 2,71% ten laste van de student en 5,42% ten laste van de werkgever; de werkgever is daarnaast ook een bijzondere bijdrage van 0,01% ten voordele van het asbestfonds verschuldigd.).

Een student is niet onderworpen indien hij werkt:

• op basis van een studentenovereenkomst zoals bedoeld bij Titel VII van de arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978 .
• op maximum 475 uren per jaar (= het contingent), vrij te spreiden over het volledige kalenderjaar. Voor 2023 en 2024 wordt dit maximum opgetrokken naar telkens 600 uren.
• buiten de periodes van verplichte aanwezigheid in de onderwijsinstelling. Onder periodes van verplichte aanwezigheid in de onderwijsinstelling wordt verstaan: de momenten waarop de student geacht wordt de lessen of activiteiten te volgen aan de onderwijsinstelling waaraan hij verbonden is.

De studentenovereenkomst

Wanneer een werkgever met een student een studentenovereenkomst kan afsluiten, dan moet hij dat ook doen. Het is dus geen vrije keuze.

In algemene zin gaat het om de studenten

• die volledig dagonderwijs volgen. De personen die onderwijs met beperkt leerplan of avondschool volgen, kunnen dus geen studentenovereenkomst sluiten;
• en die niet gedurende een bepaalde periode ononderbroken bij eenzelfde werkgever hebben gewerkt. Die periode bedraagt 12 maanden. Eens die periode is verstreken, of dit nu binnen hetzelfde kalenderjaar is of niet, kan een student met die werkgever geen studentenovereenkomst meer afsluiten. Onder een ononderbroken periode van 12 maanden wordt verstaan: een overeenkomst van één jaar of opeenvolgende overeenkomsten die samen een jaar omvatten. Niets belet een werkgever dus om dezelfde student tijdens meerdere opeenvolgende jaren te werk te stellen zolang er tussen de verschillende overeenkomsten ook een werkelijke onderbreking is.

Op basis van een ondertekende studentenovereenkomst geeft de werkgever via Dimona het aantal uren in waarop hij de student zal tewerkstellen (= geplande dagen).

Einde studies

Voor een student die in juni zijn studies beëindigt en zijn diploma behaalt, aanvaardt de RSZ dat hij nog tot 30 september van dat jaar kan werken met toepassing van de solidariteitsbijdrage. Dit geldt echter alleen als het gaat om een tewerkstelling die sociaal gezien de kenmerken van studentenwerk heeft.

Er wordt dus zeker niet aanvaard dat men voor iemand de solidariteitsbijdrage toepast, wanneer het in feite gaat om een verdoken proefperiode van een gewone arbeidsovereenkomst!

Contingent van 475 uren per jaar 

De uren worden geteld per kalenderjaar. Dit houdt in dat de teller bij het begin van ieder nieuw kalenderjaar op 475 uren wordt gezet. Voor de jaren 2023 en 2024 wordt het maximum per jaar op 600 uren gezet in plaats van 475. Op basis van de in Dimona aangegeven uren wordt het aantal resterende uren aangepast.

De solidariteitsbijdrage is enkel van toepassing op de eerste 475 uren (600 in 2023 en 2024)die in Dimona worden aangegeven met werknemerstype 'STU'. Het is dus het aantal meegedeelde uren op het moment dat de Dimona wordt uitgevoerd (of het moment waarop op basis van de ingediende kwartaalaangifte het contingent wordt aangepast) dat bepalend is voor de berekening van het contingent en niet de datum van tewerkstelling zelf.

Er kan gekozen worden of de solidariteitsbijdrage wordt toegepast of niet. Aangezien dit zowel gevolgen heeft voor de student als voor de werkgever wordt deze keuze best op voorhand besproken en eventueel vastgelegd in de overeenkomst.  Het 'type werknemer' dat in Dimona wordt aangegeven bepaalt of het gaat om de solidariteitsbijdrage (STU) of niet (EXT - OTH). 

Als het contingent wordt overschreden, kan de solidariteitsbijdrage vanaf uur 476 (601 in 2023 en 2024) niet meer worden toegepast en zijn de normale sociale zekerheidsbijdragen van toepassing.

Opgelet: Wanneer een student, tewerkgesteld met een studentenovereenkomst, vanaf uur 476 (601 in 2023 en 2024) wordt onderworpen, heeft dit geen invloed op de arbeidsovereenkomst die werd afgesloten. De student blijft met andere woorden werken met een studentenovereenkomst en moet ook zo aangegeven blijven in Dimona (STU).

De toepassing student @ work

De student kan het aantal resterende uren (= het aantal uren waarop hij nog kan werken tegen solidariteitsbijdragen) consulteren via de webapplicatie die beschikbaar is op de website www.studentatwork.be

De student kan er ook een attest met het aantal resterende uren afdrukken of verzenden via elektronische post. Dit attest bevat ook een toegangscode waarmee de werkgever zelf het studentencontingent kan raadplegen via de webapplicatie student@work die beschikbaar is op de beveiligde omgeving van de portaalsite van de sociale zekerheid. Deze toegangscode blijft geldig in de maand waarin het attest werd aangemaakt en de twee daaropvolgende maanden.

Combinatie met andere tewerkstellingen

• in de socioculturele sector en bij sportmanifestaties: het studentencontingent van 475 uren (600 uren in 2023 en 2024) mag gecumuleerd worden met een tewerkstelling van 25 dagen in de socioculturele sector. De dagen van tewerkstelling in de socioculturele sector moeten wel voorafgaand aan de tewerkstelling worden aangegeven in Dimona (type werknemer A17).
• als gelegenheidsarbeider in de land- en tuinbouw: een student kan bovenop zijn 475 (600 uren in 2023 en 2024) uren studentenarbeid nog 65 dagen werken als gelegenheidsarbeider in de land- en tuinbouw en eventueel nog 35 dagen als gelegenheidsarbeider in de witloofteelt of de champignonteelt). De uren onder solidariteitsbijdrage hebben geen invloed op het contingent gelegenheidsarbeid, maar de voordelen verbonden aan de twee statuten mogen niet gecombineerd worden. Voor de gewerkte dagen als student (in de land- of tuinbouw of in een andere sector) wordt de solidariteitsbijdrage berekend op het reële loon en niet op het forfait gelegenheidsarbeid land- en tuinbouw. De student kan ook als gelegenheidsarbeider in de land- en tuinbouw werken voor maximaal 65 dagen, eventueel met 35 bijkomende dagen in de witloofteelt, met de gewone bijdragepercentages berekend op het respectievelijke dagforfait land- of tuinbouw. Voor de uren als student moet in Dimona als type werknemer 'STU' gebruikt worden, voor de dagen in de land- en tuinbouw 'EXT'.
• als gelegenheidsarbeider in de horeca: een student kan 475 uren (600 uren in 2023 en 2024) werken met toepassing van de solidariteitsbijdrage voor studenten en 50 dagen als gelegenheidswerknemer horeca. Voor de gewerkte uren als student - in de horeca of in een andere sector - wordt de solidariteitsbijdrage berekend op het reële loon of op het dagforfait met fooien betaalden (enkel handarbeiders), niet op het forfait horeca gelegenheidsarbeid. Voor de de gewerkte dagen als gelegenheidswerknemer in de horeca worden de gewone bijdragepercentages berekend op een lager uur- of dagforfait . Voor de uren als student moet in Dimona als type werknemer 'STU' gebruikt worden en voor de dagen als gelegenheidswerknemer 'EXT'.

Modelcontract

Klik hier om een modelcontract voor studentenarbeid te downloaden.

In principe zijn de loonbarema’s van de sector van toepassing. Sommige sectoren voorzien ook specifieke barema’s voor de studenten, onder andere de bouwsector.

Moet er loon bij ziekte of ongeval betaald worden?

In dit geval moeten de regels zoals deze voorzien zijn in de wet op de arbeidsovereenkomsten gevolgd worden. De regels verschillen naargelang het gaat om een student arbeider, bediende of dienstbode.

Jobstudenten zijn een relatief voordelige manier om seizoenspieken op te vangen of vakantiegangers te vervangen, maar hou wél rekening met een groter risico op arbeidsongevallen.  Het gaat ten slotte om veelal onervaren jongeren in een voor hen vreemde omgeving, wat per definitie extra risico's inhoudt.  Enkele tips om brokken te vermijden.

1. Kies de juiste M/V. 

Zo ben je voor een fysiek eerder zware functie wellicht beter af met een student uit een technische of beroepsopleiding, die in het kader van zijn opleiding misschien al eens op een dak heeft gezeten, dan met een humaniorastudent zonder hoogte- laat staan hamerervaring.  Probeer gerust ook eens via professionele uitzendkantoren.

2. Onthaal de student(en) correct. 

Ontvang de student zoals je iedere nieuwe werknemer zou ontvangen: wegwijs maken in het bedrijf, kennismaken met de collegae, ...  Leg heel duidelijk uit wat de student precies moet doen en demonstreer het misschien ook even.  Duid eventueel een meter of peter aan die een oogje in het zeil houdt, die zonodig opleidt en begeleidt, en bij wie de student terecht kan met vragen en problemen.

3. Waarschuw voor de risico's. 

Met welke eventueel gevaarlijke stoffen dient extra omzichtig omgesprongen?  Hoe werk je veilig op een stelling?  Hoe gebruik je een versnijdingsmachine zonder er vingers bij in te boeten?  Waarom moet je strikt die ene procedure volgen?  ...  Zeg niet alleen wat niet mag, maar leg ook altijd uit waarom en verduidelijk wat er kan gebeuren bij een verkeerde handeling.  Dat maakt veel meer indruk.  Bedenk dat je met onervaren jongeren te maken hebt, die wel eens iets durven 'uitproberen'.

4. Zorg voor optimale werkomstandigheden. 

Een ordelijk en doordacht ingericht atelier, opvallend aangeduide trapjes in de horecazaak, veilig volgens de regels werkende vaste werknemers, ... het goede voorbeeld is het begin.  Waar met beschermende kledij wordt gewerkt (helm, bril, handschoenen, versterkte schoenen, overalls, ...) dient die uiteraard net zo goed voorzien te worden voor de studenten.  Waak extra zorgvuldig over het correcte gebruik van de beschikbare beschermingsmiddelen door de studenten.

5. Denk aan de verzekering. 

Zelfs in de veiligste werkomstandigheden vallen ongevallen nooit helemaal uit te sluiten.  Studenten raken als onervaren invallers in een voor hen vreemde omgeving in verhouding vaker bij arbeidsongevallen betrokken dan vaste werknemers.  Het is dan ook levensbelangrijk én trouwens wettelijk verplicht een arbeidsongevallenverzekering af te sluiten voor jouw studenten.

Het al dan niet betalen van een feestdag is afhankelijk van het type contract. Zo verschillen de regels tussen voltijdse werknemers, deeltijdse werknemers met een vast uurrooster en deeltijdse werknemers met een variabel uurrooster. Voor jobstudenten geldt dezelfde wettelijke reglementering.

Een overzicht van de regels naargelang de specifieke situatie kan je hier vinden:

Daarnaast moet je in bepaalde gevallen ook feestdagen uitbetalen nadat het contract is beëindigd. De regels verschillen naargelang de lengte van het contract:

• Minder dan 15 dagen: er worden geen feestdagen uitbetaald na het einde van het contract.
• Van 15 dagen tot een maand: u moet de feestdagen uitbetalen die vallen in de periode van 14 dagen volgend op het einde van het contract.
• Meer dan een maand: u moet de feestdagen uitbetalen die vallen in de periode van 30 dagen volgend op het einde van het contract.

Bij deeltijdse werknemers/jobstudenten gebeurt de uitbetaling van feestdagen in principe pro rata en dus in verhouding tot het aantal uren in het uurrooster. Dat wil zeggen dat een jobstudent met meerdere studentenjobs voor elke feestdag in totaal maar één keer loon zal ontvangen.

De zomerzon tovert een glimlach op het gezicht van menig horeca-uitbater, maar zodra de terrassen vollopen, neemt ook de stress toe. Wie pas de deuren van zijn koffiehuisje of bagelbar opende, beschikt vaak nog niet over een flexibel en uitgebreid team om een onverwachte ‘coup de feu’ op te vangen. Gelukkig bestaan er heel wat mogelijkheden om tijdelijk extra hulp in te schakelen, zowel in de horeca als in andere sectoren.

Van flexi-job tot extra

Het flexijobstatuut – de naam zegt het zelf – biedt horeca-uitbaters de mogelijkheid om tijdelijke medewerkers flexibel in te zetten. Dit statuut, dat in 2015 ingevoerd werd als compenserende maatregel voor het geregistreerde kassasysteem, laat werknemers die elders een hoofdjob hebben toe bij te klussen in de horeca als flexijob-werknemer of als flexijob-uitzendkracht.
Naast flexijobbers, kan de horeca onder meer ook een beroep doen op extra’s of gelegenheidsmedewerkers. Iedereen – ook uitzendkrachten – kan als extra aan de slag, zolang hij of zij geen vast contract heeft bij dezelfde werkgever.

Uitzendkrachten via een payrollservice

De horeca is niet de enige sector die vlot extra hulp of personeel kan inschakelen. De bekendste vorm van tijdelijke tewerkstelling blijft natuurlijk de uitzendkracht of interim. Doordat de uitzendkracht niet meteen op je eigen loonlijst terecht komt, maar op die van een uitzendbureau of payrollservice, geniet je heel wat voordelen:

• Dankzij dag- of weekcontracten behoud je voldoende flexibiliteit. Wil je na verloop van tijd de uitzendkracht vast in dienst nemen, dan kan dit na afloop van elk contract.
• De payrollservice of het uitzendbureau staat in voor de loonadministratie en Dimona-aangifte. Zeker op piekmomenten is dit geen overbodige luxe.

Jobstudenten: enthousiast én fiscaal interessant

Ook jobstudenten kunnen een welkom – en fiscaal interessant – handje toesteken op de drukste momenten. Onder bepaalde voorwaarden is op hun loon een goedkoop RSZ-tarief van toepassing. Als werkgever betaal je een bijdrage van 5,43%, voor de student zelf bedraagt de werknemersbijdrage amper 2,71%.

Sinds 1 januari 2023 mag een student per kalenderjaar 600 uren aan dit voordelig tarief werken. Daar bovenop zijn er nog een aantal voorwaarden waar je als werkgever rekening mee dient te houden.