Het EU-Mercosur handelsakkoord, een cadeau onder onze kerstboom?

25 jaar geleden begon te Europese Unie te praten met de Mercosur-landen over een vrijhandelsakkoord. Sindsdien zijn de onderhandelingen op niets uitgedraaid, voornamelijk uit vrees van de Europese vleesindustrie en landbouwsector voor oneerlijke concurrentie door de invoer van goedkopere en aan minder regels gebonden producten uit Zuid-Amerika. Nu lijkt het erop dat er tegen eind dit jaar toch een doorbraak zou komen nu de onderhandelaars begin september terug rond de tafel zaten.

De Mercosur-landen zijn op dit moment Argentinië, Brazilië, Bolivia (sinds 2024 lid), Paraguay en Uruguay. Samen vormen deze vijf landen een groot handelsblok en zijn een belangrijke partner voor de EU. In 2023 exporteerde de EU voor bijna 56 miljard naar deze landen (excl. Bolivia) en importeerden we voor een waarde van bijna 54 miljard uit vanuit Mercosur. De EU is een belangrijke leverancier van vooral machines & apparaten, chemische & farmaceutische producten en transportmiddelen. Omgekeerd is Mercosur voor ons een belangrijke leverancier van minerale producten, levensmiddelen, dranken & tabak en plantaardige producten.

Dit akkoord moet ervoor zorgen dat de bilaterale handel tussen beide regio's een extra boost krijgt door het verlagen of wegwerken van invoerrechten en het verminderen van andere handelsbelemmeringen. Daarnaast zullen heel wat Europese labels van lokale producten (zoals Parmezaanse kaas) erkend worden in de Mercosur-landen en zal de invoer van gevoelige landbouwproducten gebonden zijn aan limieten door de tariefcontingenten (invoerrechten) voor rundsvlees, gevogelte, varkensvlees, suiker en andere te verhogen. Op die manier kom het vrijhandelsakkoord tegemoet aan de bezorgdheden van de Europese landbouwers, zoals die nog geuit werden tijdens de boerenprotesten van het afgelopen jaar.

Een vrijhandelsakkoord met Mercosur is ten slotte ook belangrijk in het kader van de open strategische autonomie dat de EU de laatste jaren nastreeft op vlak van buitenlandse handel. Op die manier worden de banden met andere landen buiten de economische grootmachten versterkt en is er meer diversificatie op vlak van handelspartners waar we afhankelijk van zijn voor de toelevering van kritieke grondstoffen. Een verder uitstel van de ondertekening van dit handelsakkoord verhoogd het risico dat de Zuid-Amerikaanse landen haar deuren meer openzet voor andere economische grootmachten dan de EU.