Welke sancties riskeer ik wanneer ik in mijn zaak geen cash aanvaard? En gaat de economische inspectie daar doelgericht op controleren?

Sinds 1 april 2024 ben je als ondernemer verplicht om cash geld te aanvaarden van klanten. 

Er gelden wel een aantal uitzonderingen en nuances:

  1. De verplichting geldt alleen wanneer een consument een product of een dienst koopt van een ondernemer. De verplichting geldt dus niet tussen ondernemers onderling, of wanneer de ondernemer iets koopt van een consument.
  2. De verplichting geldt alleen voor het aanvaarden van euromunten en eurobiljetten. Je bent uiteraard niet verplicht om dollars of andere munten te aanvaarden.
  3. De verplichting geldt ook alleen wanneer de consument en de ondernemer ‘gelijktijdige fysiek aanwezig zijn’. Dat is bijvoorbeeld niet het geval bij online aankopen, bij een broodautomaat, een onbemand wassalon, betalingen aan de pomp van een tankstation, … in die situaties ben je dus niet verplicht om cash geld te aanvaarden.
  4. De regels uit de antiwitwaswet blijven ook onverkort gelden. De bekendste is de regel dat er niet meer dan 3000 euro in cash mag worden betaald. Een volledig overzicht vind je verder op deze pagina.
  5. Je mag cash geld ook weigeren als dat nodig is om veiligheidsredenen (bv. een recente reeks inbraken in de buurt), maar dat moet dat steeds tijdelijk zijn, en moet je dat duidelijk uithangen aan de ingang van de winkel en aan de kassa.
  6. Tot slot mag je ook een betaling in cash geld weigeren als de waarde van het biljet duidelijk niet in verhouding staat tot wat de consument moet betalen. Bv. als een consument een pakje kauwgum wil betalen met een briefje van 200 euro. Als regel kan je hier nemen dat je een biljet van 200 of 500 euro mag weigeren wanneer het te betalen bedrag minder dan de helft van die waarde bedraagt.

Sancties

De wet voorziet dat de Economische Inspectie, wanneer ze een overtreding vaststelt, eerst een waarschuwing moet geven. Pas als daar geen gevolg aan gegeven wordt, en de Economische Inspectie een tweede keer de inbreuk vaststelt, kan een (strafrechtelijke) boete worden opgelegd van 208 euro tot 40.000 euro, of tot 4 % van de totale jaaromzet in het laatst afgesloten boekjaar.

UNIZO Standpunt

UNIZO had liever geen verplichting gezien. Ons volledige standpunt lees je hier

Beluister de podcast
Kosten

Je mag de klant geen kosten aanrekenen als die met cash geld wilt betalen. Je mag wel een korting toekennen op de getoonde prijs als de consument met cash of elektronisch wilt betalen, om één van die twee betaalvormen te stimuleren. 

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 02/10/2024

Het cashverbod: in welke gevallen zijn betalingen in cash verboden?

Hoewel je als ondernemer verplicht bent cash geld te aanvaarden van klanten, is het in sommige gevallen juist verboden om cash geld te aanvaarden: 

1. Basisprincipe: Verbod tot betaling in contanten voor bedragen van méér dan 3.000 euro: 

De wet bepaalt dat je als ondernemer niet méér dan 3.000 euro met cash geld mag betalen of ontvangen. 

Het verbod geldt dus zowel wanneer je als ondernemer iets koopt of verkoopt, ongeacht of de klant een consument of andere onderneming is, en ongeacht of er in schijven wordt betaald.

Merk ook op dat ondernemer ruim gedefinieerd wordt: ook landbouwers, vrije beroepen en vzw's vallen onder het verbod.

  • Voorbeeld 1: een ondernemer verkoopt een product of levert een dienst met een waarde van 2.500 euro. Dan mag dit volledig in cash worden betaald.
  • Voorbeeld 2: een ondernemer verkoopt een product of levert een dienst met een waarde van 7.000 euro. Dan mag maximaal 3.000 euro van dat bedrag in cash worden betaald. De overige 4.000 euro moet op een andere manier worden betaald (overschrijving, kaartbetaling, cheque, ...).
  • Voorbeeld 3: een ondernemer koopt een tweedehandswagen voor beroepsdoeleinden van 5.000 euro van een particulier. Dan mag de ondernemer maximaal 3.000 euro in cash betalen.
  • Voorbeeld 4: een consument koopt een dienst, die in 5 schijven van 5000 euro wordt betaald. Dan mag maximaal 3000 euro van de eerste schijf in cash worden betaald, de overige 2000 euro van de eerste schijf moet op een andere manier betaald worden. vanaf de tweede schijf mag niets meer in cash geld betaald worden. 

2. Aankoop van een onroerend goed: 

De aankoop van een onroerend goed mag helemaal niet in cash betaald worden. De volledig prijs moet dus op een andere manier betaald worden, bijvoorbeeld via  overschrijving of cheque.  De verkoopovereenkomst en -akte moet bovendien het nummer of de nummers van de financiële rekeningen vermelden die gebruikt worden om het bedrag te betalen, en ook de identiteit van de houders van die rekeningen.

3. Aankoop van oude metalen, koperkabels of goederen die edele stoffen bevatten 

Wanneer je als ondernemer deze producten aankoopt, mag je de prijs helemaal niet in cash betalen (dus ook niet wanneer het gaat om een bedrag van minder dan 3.000 euro), behalve wanneer:

  • deze goederen worden verkocht via een openbare verkoop met gerechtsdeurwaarder; of
  • deze edele stoffen slechts in kleine hoeveelheid en enkel omwille van hun noodzakelijke fysische eigenschappen aanwezig zijn

Wanneer je als ondernemer deze producten aan een consument verkoopt, mag de consument maximaal 3000 euro in cash geld betalen. 

Onder ‘edele stoffen’ wordt verstaan: goud, platina, zilver en palladium.

Onder ‘oude metalen’ wordt verstaan: alle gebruikte en gerecupereerde metalen stukken.

Onder ‘koperkabels’ wordt verstaan: alle koperkabels geleverd, onder welke vorm en samenstelling ook, al dan niet gestript of versneden, vermalen of vermengd met andere materialen of voorwerpen, met uitzondering van flexibele koperkabels die deel uitmaken van een toestel.

4. Sancties

Een overtreding van het cashverbod geeft aanleiding tot een strafrechtelijke geldboete van 250 euro tot 225.000 euro. De geldboete mag evenwel niet meer bedragen dan tien procent van de betaling of de schenking.

5. Wat met buitenlandse aan-of verkopen? 

Wanneer een klant iets aankoopt in een Belgische onderneming, maakt het niet uit uit welk land de consument komt: de verkoop gaat dan door in België, en dus mag niet méér dan 3.000 euro in cash worden betaald.  Als je dus bijvoorbeeld een product met een waarde van 5.000 euro verkoopt aan een Nederlandse klant, dan mag de klant maximaal 3.000 euro in cash geld betalen. 

Als je zelf iets aankoopt bij een buitenlandse leverancier, geldt een wettelijk vermoeden dat de aankoop onderworpen is aan het cashverbod, wanneer één van de partijen zich in België woont of er een activiteit uitoefent. Als jouw onderneming dus in België gevestigd is, zal je in principe aan het cashverbod onderworpen zijn, ook wanneer je iets aankoopt bij een buitenlandse leverancier, tenzij je kan bewijzen dat u op het moment van de aankoop bijvoorbeeld in het buitenland verbleef of er op doorreis was. 

6. Sancties

Een overtreding van het cashverbod geeft aanleiding tot een strafrechtelijke geldboete van 250 euro tot 225.000 euro. De geldboete mag evenwel niet meer bedragen dan tien procent van de betaling of de schenking.

Meer info

Wil je meer weten over dit cashverbod, lees dan zeker de brochure van de FOD Economie.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 23/07/2024

Wanneer moet je beroep doen op een beveiligd geldtransport bij het vervoer van jouw cash geld naar de bank?

Uit een bevraging van UNIZO blijkt dat de meeste ondernemers zelf het cash geld dat ze van hun klanten ontvangen, naar de bank brengen. Daarvoor wordt dus meestal geen beroep gedaan op gespecialiseerde beveiligingsfirma’s. En dat hoeft ook niet, voor zover u ten minste niet méér dan 30.000 euro naar de bank brengt.

Volgende regels gelden voor het transport van cash geld of van de papieren maaltijd – of ecocheques die u in uw zaak aanvaardt:

  • Bedragen tot 30.000 euro mag je zelf naar de bank brengen.

  • Breng je een hoger bedrag naar de bank, dan moet het vervoer gepaard gaan met

    • één bewakingsagent voor zover de totale waarde aanwezig in het voertuig niet méér dan 70.000 euro bedraagt en per stoppunt niet méér dan 7.500 euro wordt gelost of opgehaald, of met

    • twee bewakingsagenten, voor zover één van beide drempels wordt overschreden. Wordt één van beide drempels overschreden, dan moet je dus een beroep doen op 2 bewakingsagenten.

Die bewakingsagenten moeten een erkenning hebben van de overheid. 

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 25/11/2024

Korting bij contante betaling verplicht?

Wettelijk gezien ben je niet verplicht een korting bij contante betaling toe te staan. In business to business-relaties is dit wel een zeer courante praktijk. Gezien die traditie is de kans groot dat jouw klanten automatisch zo’n korting verwachten, zeker als ook jouw concurrenten ze toepassen.

Zelfs al lijkt de druk om een korting bij contante betaling toe te staan op het eerste gezicht misschien laag, toch is het vaak erg interessant en zelfs voordelig. Zonder zo’n ‘incentive’ zullen jouw klanten veel meer geneigd zijn hun betalingen tot op de uiterste limiet volgens de factuurvoorwaarden (bijvoorbeeld 30 dagen) uit te stellen. Die betalingstermijn zomaar inkrimpen terwijl de concurrentie wél uitstel toestaat, betekent commerciële zelfmoord.

Hoe later je betaald wordt, hoe zwaarder dit weegt op jouw eigen financiële positie. Bovendien moet je die openstaande facturen tot aan de betaling blijven opvolgen. En uitstel van betaling houdt altijd een risico in op een nog latere of zelfs helemaal geen betaling. Wanneer je al die rompslomp en risico’s optelt, plus het verlies aan intrest op al dat niet beschikbare kapitaal, zal het al gauw voordeliger blijken een korting te geven aan klanten die onmiddellijk betalen.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 22/08/2024

Hoe kan je checken of een bankbiljet echt of vals is?

De snelste manier om de echtheid van een biljet na te gaan blijft de ‘voel-kijk-kantel’-methode. Op de website van de ECB vind je de kenmerken terug op basis waarvan je de eurobiljetten kan controleren

Voelen

Bij echte eurobiljetten voelt u meteen de reliëfdruk. Concreet staan in reliëf:

  1. De vermelding van de Europese centrale bank (in vijf varianten)
  2. De nominale waarde van de biljetten (speciaal voor blinden)
  3. Het gebouw (poort of brug) op het biljet.

Kijken

Hier zijn er drie aandachtspunten:

  1. watermerk: de afbeelding hierin is een kopie van het gebouw (poort of brug) dat op het biljet staat afgedrukt. Iedere coupure heeft dus een ander watermerk.
  2. veiligheidsdraad: Die bevindt zich ongeveer in het midden van het biljet. Op die draad staat de nominale waarde van het biljet afgedrukt.
  3. doorzichtregister: Hiermee wordt de op het eerste gezicht onvolledige afdruk bedoeld van de waarde, linksboven op het biljet. Wanneer je er  licht laat doorschijnen, komt het volledige cijfer tevoorschijn.

Kantelen

Bij het kantelen van de biljetten wordt het hologram met verborgen drukwerk zichtbaar. Daarin kan je drie elementen waarnemen:

  1. Het eurosymbool
  2. De nominale waarde van het biljet
  3. De twaalf sterren van de Eurolanden

Toch liever testen met een toestel? 

Daarnaast zijn er ook heel wat technische hulpmiddelen op de markt om vals geld te controleren. Let evenwel op: niet alle machines zijn even waardevol. Informeer dus goed vooraleer u een toestel aanschaft. Toestellen die werken op infrarood-technologie zijn meestal het best geplaatst om valse biljetten te detecteren.

Op de website van de Europese Centrale Bank vind je een volledig overzicht van toestellen die getest en goedgekeurd werden en zie je onmiddellijk ook welke biljetten ze kunnen testen.

Wat doen als je toch een vals biljet hebt ontvangen?

Wanneer je vals geld aantreft, neem dan onmiddellijk contact op met het dichtstbijzijnde politiekantoor. Ook wanneer je een persoon betrapt die met vals geld probeert te betalen, is het steeds aangeraden de politie te verwittigen. Geef het biljet niet terug aan de betrokkene, al raadt de politie aan om nooit weerstand te bieden als de persoon in kwestie niet meewerkt.

Het bedrag aan vals geld dat je in je kassa aantreft, ben je uiteraard kwijt, hoewel er soms een zekere dekking vervat zit in de klassieke antidiefstalpolissen en verzekeringen tegen verlies bij waardetransporten.

Heb je te maken met een verhoogd geldrisico, bijvoorbeeld omdat je beroepshalve veel grote eurobiljetten ontvangt, dan kan je in overleg met je verzekeringsmakelaar een specifieke bijkomende geldpolis afsluiten. Zo’n geldpolis dekt niet alleen de schade door het ontvangen van vals geld, maar bijvoorbeeld ook diefstal van geld via afpersing, inbraak,…. De premie zal logischerwijze sterk afhangen van het reële risico en de gewenste dekkingsgraad.

Fout opgemerkt? Laatst gewijzigd: 23/07/2024

Nuttig voor jou