SmartShip keert het tij voor goederenstransport

Vlotjes door Gent

Geert’s passie voor zeilen en varen bracht hem op het idee om oude boten op te kopen: “Ik wist dat er een tekort was aan logementen in Gent en zo ontstond mijn initiële concept: oude oldtimer boten met prachtig gedetailleerd houtwerk opknappen en verhuren als unieke B&B, bed and boat”. Maar al snel zag Geert meer potentieel in het verhuren van boten voor vaartochten. “Dat leverde immers meer rendement op omdat ik de boten meerdere keren per dag kon verhuren. En zo ontstond VlotGent, mijn bootverhuurbedrijf”, vertelt Geert. “Van de motoriek van oldtimer boten, ken ik niet veel. Dus ik besloot mijn bouwkennis te gebruiken om zelf boten te bouwen.”

“Ik wou ook samenwerken met de Stad en zij hebben me van in het begin aangeraden om te kiezen voor boten aangedreven op zonnepanelen en elektrische batterijen. Dat was op zich geen probleem, maar zonnepanelen aanleggen langs de kade zou nooit goedgekeurd geraken. Dus ik begon te rekenen: Hoeveel verbruikt mijn boot en hoeveel zonnepanelen heb ik nodig? Kan ik een balans vinden om volledig autonoom te kunnen varen puur en alleen op zonnepanelen?” En ja, dat kon Geert. Hij bouwde een allereerste zonneboot. Door zijn lichte constructie heeft het vaartuig minimale diepgang en waterweerstand. Het vaart volledig elektrisch enkel en alleen op de zonnepanelen die het meedraagt en dus zonder CO2-uitstoot.”

En wat als er niet genoeg zonlicht is? Het systeem van Geert is eenvoudig: Een deel van de zonnepanelen voorziet één batterij en motor van stroom, terwijl de rest naar een andere batterij en motor gaat. “Bij slecht weer kan je dus tijdelijk één motor uitschakelen en toch verder varen.“

Circulair en duurzaam

Geert’s bedrijf opereert volledig off grid, waarbij alle elektriciteit zelf wordt opgewekt. Een van zijn oude schepen, ooit bedoeld als logement, fungeert nu als zijn atelier. Het dak van zijn schip is bezaaid met zonnepanelen, die zowel het atelier als zijn werkmateriaal van stroom voorzien. “Het zit eigenlijk zo: ik bouw op het water. De basis laat ik casco monteren op een scheepswerf in Nederland, omdat ik hier de ruimte niet heb. En de rest werk ik af op het water."

Ook in de bouwmaterialen voor zijn vaartuigen, trekt Geert de duurzame lijn door:  “We zijn 100% circulair en duurzaam. We gebruiken alleen 100% gerecycleerd materiaal zoals FSC-gelabeld hout en een stalen structuur voor de bovenbouw. De rompen zijn ofwel van polyethyleen of aluminium, die je in het uiterste geval terug kan smelten of in het beste geval gewoon terug kunt hergebruiken. Onze oudste modellen van 7 jaar geleden zijn we nu aan het afbreken om de romp te recupereren en er een nieuwe boot mee te bouwen.”

Goed gekeurd

Het ontwikkelen van een zonneboot was één uitdaging, maar de grootste hindernis in Geert's verhaal is de administratieve rompslomp die ermee gepaard ging. "Wie boten wil verhuren, moet ze laten goedkeuren door de FOD Scheepvaartinspectie. Dat bleek geen sinecure, aangezien mijn zonneboot zich niet laat vergelijken met typische grote zeeschepen, zeilboten of motorboten", legt Geert uit. “Toen de inspectie langskwam, twijfelden ze zelfs aan hun eigen bevoegdheid. Zoiets hadden ze nog nooit gezien en het was moeilijk om dit in lijn te brengen met de bestaande regelgeving en veiligheidsnormen voor vaartuigen." Na veel administratieve rompslomp en overtuigingskracht slaagde Geert erin om zijn concept goedgekeurd te krijgen. Hij heeft er zelfs een patent op.

Korte-keten-transport

Naast de recreatieve boottochten, kwam ook snel de vraag naar goederentransport. “De concrete vraag kwam van Goedinge, een bioboerderij in Afsnee op 15 km van Gent. Zij zochten een ecologische manier om hun groentepakketten naar de stad te brengen. In 2022 bouwde ik de bioboot voor hen. Een vaartuig dat 1,8 ton groenten en fruit kan vervoeren met een motor van 5 pk. Ze hebben nooit files en kunnen overal vlot geraken want in Gent ben je tenslotte nooit ver weg van het water. De laatste kilometers worden met fietskarren tot de bestemming gebracht”, schetst Geert. Dankzij die bioboot zijn er nu ook contacten met steden zoals Hannover, Amiens en Göteborg om daar ook gelijkaardige projecten in korte-keten-transport op te zetten.

Koudwatervrees

Momenteel zet Geert in op projecten met kleinere bedrijven in de hoop dat zij later het voorbeeld kunnen geven aan de grotere spelers. “Er zijn al contacten met retailers en pakjesbedrijven, maar er is nog koudwatervrees. Onbekend is onbemind. Bovendien werken de grote spelers samen met onderaannemers die een ze een vaste uurprijs betalen en alle risico’s op zich nemen.”

Nochtans ziet Geert enkel voordelen voor transport op het water in vergelijking met de weg. “Stel dat je een vaartuig hebt zonder enige brandstofkosten en 3 ton vervoert aan een constante snelheid van 10 km/u, helemaal tot in de stad. Dan heb je 3 ton aan goederen mee die daarna door 2 of 3 fietsen aan huis bedeeld kunnen worden. Dan spaar je heel die camionette uit. En geen enkele camionette is sneller dan onze vaartuigen in het centrum van een stad. Dat hebben we al uitgetest in Gent. Met de boot ben je sneller dan elk ander vervoersmiddel, behalve de fiets, maar die kan slechts 200 kg vervoeren. Voor stadsdistributie is goederentransport via water zeker een interessantere piste dan de onvoorspelbare autoweg. Historisch gezien, zijn veel steden in Vlaanderen en Europa gebouwd rond waterwegen”

Geert ziet ook nog een ander voordeel als het gaat over de hoeveelheid elektriciteit: “Vanaf het moment dat je op een helling rijdt, heb je veel meer energie nodig. Water daarentegen is altijd horizontaal en vraagt enkel een constante energieproductie. Varen op zonne-energie kan volledig autonoom, rijden nog niet."

Zonder kapitein

“Momenteel heb ik ook een project lopen met de UGent waar we ons eerste vaartuig puur op computers en sensoren hebben laten varen. Het is dus mogelijk om te varen zonder kapitein. Enige wat ingesteld moet worden is een afhaalpunt. Onze vaartuigen kunnen uitvaren zonder brandstofkost, maar eveneens zonder personeelskost."

Toekomst

Geert heeft de wind in de zeilen. “Dus de toekomst lacht mij tegemoet. Mijn ambitie is om een nichespeler te worden. Ik heb nu al meer dan 8 jaar ervaring en ik heb hele goeie contacten opgebouwd. Het is een kwestie van tijd voor dat mensen en bedrijven gaan overschakelen op dat duurzaam idee. De tijdsgeest is er al: we weten dat we niet goed bezig zijn. Wetenschappers bevestigen dat we de laatste 5 jaar alleen maar records gebroken hebben in meer regen, hogere temperaturen, … Ik ben ervan overtuigd dat de toekomst van transport op het water ligt.”

Vlaanderen mag best wat ambitieuzer zijn als het aankomt op ondernemerschap. We hebben nood aan meer starters, meer blijvers en meer groeiers.  Daarom wil Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) projecten op stapel zetten die ondernemers aanzetten tot, ondersteunen of begeleiden bij het ondernemen. Met de VLAIO partners bundelen we onze krachten en middelen. UNIZO maakt deel uit van een netwerk van initiatieven waar ondernemers gebruik van kunnen maken. Samen gaan we voor #sterkondernemen!